✨Lược Sử Ngôn Ngữ - Chuyện Kể Về Phát Minh Vĩ Đại Nhất Của Loài Người

Daniel L. Everett cho rằng những ngôn ngữ mà chúng ta đang sử dụng không đơn thuần là sản phẩm của hơn một triệu năm tiến hóa mà còn là thứ vũ khí giúp loài người trở thành “kẻ săn mồi” bậc nhất thống trị hành tinh. Thật vậy, ngôn ngữ là ưu thế vượt trội của con người so với những loài khác. Vậy chúng ta đã sở hữu năng lực này như thế nào?

Tác giả của Lược sử Ngôn ngữ đi tìm đáp án cho câu hỏi trên thông qua nghiên cứu về lịch sử tiến hóa của ngôn ngữ, từ những nỗ lực biểu ý bằng lời nói sớm nhất của con người cho đến gần 7.000 ngôn ngữ hiện diện trên Trái Đất ngày nay. Everett đã lần theo bước chân của hàng chục nghìn thế hệ loài người, lần lượt bóc tách nhiều lý thuyết tồn tại từ lâu trong các lĩnh vực như sinh học, ngôn ngữ học nhằm chứng minh rằng ngôn ngữ không phải bản năng bẩm sinh của giống loài chúng ta – một khám phá khiến thế giới ngôn ngữ học đương đại đảo lộn.

Đan xen giữa nhiều thông tin khoa học là những giai thoại mà tác giả thu thập được trong gần 40 năm nghiên cứu thực địa tại khu vực rừng Amazon với nhiều bộ lạc bản địa. Chính những trải nghiệm đó góp phần tăng sức thuyết phục cho lập luận của Everett. Có thể nói, Lược sử Ngôn ngữ là nguồn thông tin cho chúng ta lời giải về điều ta biết, điều ta muốn biết và cả điều ta có thể sẽ chẳng bao giờ biết về hành trình từ giao tiếp đơn thuần đến ngôn ngữ.

ĐÁNH GIÁ/NHẬN XÉT CHUYÊN GIA

“Daniel Everett vận dụng hài hòa phương pháp lấy tin học thuật bí mật xen kẽ những giai thoại dễ tiếp cận để phỏng đoán cách thức con người phát triển ngôn ngữ viết và nói, truy tìm lý do mà nó trở nên quan trọng đối với sự tồn tại và thống trị của loài người. Như trong các cuốn sách trước của mình, Everett tấn công mạnh mẽ lý thuyết vốn được chấp nhận từ lâu của Noam Chomsky rằng con người khi sinh ra đã có bản năng ngôn ngữ, bao gồm cả các quy tắc cấu trúc bẩm sinh…” — Kirkus Reviews

“Nói về nguồn gốc sinh học và văn hóa của loài người, chẳng có mấy cuốn sách có thể xếp vào hàng kinh điển. Tôi tin rằng Lược sử Ngôn ngữ của Daniel Everett sẽ là một trong số đó.” — Edward O. Wilson, Giáo sư danh dự chuyên nghiên cứu tại Đại học Harvard

“[Một] bản thảo đầy tham vọng… Giọng điệu dễ mến và đặc biệt là những giai thoại hấp dẫn của Everett từ các nghiên cứu thực địa trong rừng mưa vùng Amazon sẽ giúp ích cho những người mới vào nghề. ” — New York Times Book Review

“Lược sử Ngôn ngữ đã giải thích rõ ràng các vấn đề phức tạp cho độc giả nói chung và đóng góp những thông tin độc đáo cho giới học thuật nói riêng chỉ bằng một dung lượng vừa phải… Những lập luận được viện dẫn và những hiểu biết được cung cấp đều vô cùng ấn tượng… Những người quan tâm đến ngôn ngữ sẽ thấy cuốn sách này hữu ích.” — Oliver Kamm, Times

TRÍCH ĐOẠN HAY

2. Làm thế nào loài người có được ngôn ngữ là một câu chuyện đầy ắp những khám phá và phát kiến thú vị, không tài nào kể xiết. Kết luận mà tôi rút ra qua câu chuyện đó có một cây phả hệ rất dài, móc nối những ngành khoa học liên quan đến sự tiến hóa của ngôn ngữ – bao gồm nhân học, ngôn ngữ học, khoa học nhận thức (hay khoa học tri nhận), cổ thần kinh học, khảo cổ học, sinh học, khoa học thần kinh và linh trưởng học. Dù vậy, như mọi nhà khoa học khác, những kiến giải của tôi [về đề tài này] đến từ nền tảng giáo dục, cụ thể là 40 năm nghiên cứu thực địa về ngôn ngữ và văn hóa của Bắc Mĩ, Trung Mĩ và Nam Mĩ, đặc biệt với những người săn bắt hái lượm ở vùng rừng Amazon thuộc Brazil. Như đã trình bày trong chuyên khảo mới nhất về sự giao thoa giữa tâm lí học và văn hóa, Dark Matter of the Mind: The Culturally Articulated Unconscious (Vật chất tối của ý thức: Tiềm thức biểu lộ qua văn hóa), ở đây, tôi phủ định rằng ngôn ngữ là bản năng của bất kì loài nào, hay là (yếu tố) bẩm sinh hoặc di truyền.

3. Dù cách nói chuyện và ngôn ngữ của Homo erectus có thể khác biệt rất lớn với cách nói chuyện và ngôn ngữ con người hiện đại, bản thân ngôn ngữ đó đã là một thứ ngôn ngữ toàn diện. Họ có ngôn ngữ từ khi họ sở hữu những biểu tượng, mà trật tự sắp xếp cũng như ý nghĩa của chúng phần nào được quyết định bởi chính các biểu tượng đó kết hợp với ngữ cảnh.

4. […] bộ não không phải ốc đảo mà là một mạng lưới liên kết. Đầu tiên, não liên kết với thân thể, kết nối với các cơ quan khác cả về mặt tiến hóa lẫn sinh lý. Nhưng có một điều quan trọng không kém là bộ não cũng kết nối với những bộ não khác. Như triết gia Andy Clark từng tuyên bố nhiều năm trước, văn hóa làm não chúng ta “lớn lên”. Mỗi bộ não là một mắt xích kết nối với những bộ não khác trong biển cả văn hóa. Quan điểm này đáng được nhấn mạnh. Trên thực tế, chúng ta không thể thấu hiểu vai trò của bộ não đối với ngôn ngữ và sự tiến hóa nếu không có ý niệm đó. Đây là lí do chúng ta phải vô cùng cẩn trọng trước quan điểm phổ biến nhưng dễ gây nhầm lẫn rằng bộ não là một cỗ máy tính, một sản phẩm nhân tạo hoàn toàn khác một cơ quan [trong cơ thể người]. Thật vậy, máy vi tính không hề có văn hóa.

5. […] quan sát độc lập của Jones trên cùng một sự việc đã đưa đến một trong những phát hiện quan trọng nhất trong nghiên cứu về hoạt động giao tiếp của con người qua nhiều thế kỷ. Kiến giải của ông cho rằng tiếng Phạn, Hi Lạp, Latin, Gothic (gần với ngôn ngữ Đức) và Celtic đều có chung nguồn gốc. Chúng là những ngôn ngữ chị em. Ngôn ngữ mẹ – cũng là mẹ của những ngôn ngữ họ hàng đang chờ được tìm thấy, hay nói cách khác là đang chờ được gia nhập vào cây ngữ hệ – có tên là ngôn ngữ Tiền-Ấn-Âu. […] Rồi chúng ta cũng khám phá ra rằng hệ ngôn ngữ Ấn-Âu chính là ngôn ngữ mẹ của phần lớn các ngôn ngữ châu Âu hiện nay, và đồng thời cũng là ngôn ngữ mẹ của cả những ngôn ngữ không thuộc châu Âu như tiếng Ba Tư, tiếng Hindu và nhiều ngôn ngữ khác. Câu hỏi đi kèm là liệu chúng ta có thể phát hiện ra ngôn ngữ mẹ của ngôn ngữ Ấn-Âu hay không?

6. Giao tiếp là nỗ lực của toàn bộ thực thể, cho nên những cử chỉ, ngữ điệu, hai lá phổi, miệng, lưỡi, đôi bàn tay, chuyển động cơ thể và thậm chí cả lông mày đều được sắp đặt phục vụ việc sử dụng ngôn ngữ, như trong phần lớn hoạt động giao tiếp ở động vật khác. Những thành tố khác nhau của nỗ lực giao tiếp bằng ngôn ngữ chia biểu tượng ra thành những phần nhỏ hơn, và những phần nhỏ này lại được sử dụng để tạo nên những đơn vị lớn hơn. Âm tố, từ ngữ, câu cú, sự thêm thắt ngữ pháp và tông giọng đều đến từ sự ra đời của những biểu tượng đầu tiên, và phát minh này được cải tiến, lan truyền qua thời gian nhờ sự tham gia của toàn xã hội, giống như mọi phát minh khác.

7. Lỗ hổng chính của việc phủ nhận nhận thức ở động vật chính là khi làm vậy, về cơ bản, chúng ta phủ nhận cả việc tổ tiên của mình có nhận thức trước khi họ có ngôn ngữ. Trạng thái tiền ngôn ngữ là cơ sở nhận thức để hình thành nên ngôn ngữ.

8. Tôn ti cần thiết đối với chi Homo nếu xét nó như một phương thức để tìm hiểu và cấu thành những mối quan hệ xã hội, hoặc để phân chia công việc, thậm chí ngay cả trong việc xây dựng ngôn ngữ. […] Nhưng trong khía cạnh ngôn ngữ, tôn ti chỉ cần thiết trong mối tương quan trực tiếp với mức độ phức tạp về nội dung giao tiếp – cái được con người nói đến – khi dòng chảy thông tin trở nên nhanh và phức tạp hơn. Đúng như [Herbert] Simon dự đoán, hoạt động giao tiếp cần sử dụng nhiều thông tin – đặc biệt là khi diễn ra với tốc độ cao trong ngôn ngữ loài người – sẽ được hỗ trợ thông qua những cấu trúc thông tin xác định.

9. Cộng đồng erectus không giống cộng đồng sapiens ở nhiều điểm. Tuy vậy, họ vẫn là những nhóm người biết thảo luận, trao đổi, tranh luận và phản đối, những hoạt động diễn ra theo bước chân rong ruổi khắp thế giới của họ, và họ đã trao truyền lại cho chúng ta phát minh của mình – ngôn ngữ. Mỗi một con người đều đang sử dụng ngữ pháp và tham gia vào xã hội bằng công sức, các khám phá và trí tuệ của Homo erectus. Sự chọn lọc tự nhiên đã giữ lại những gì được xem là hiệu quả nhất cho sự tồn tại của loài người, và cải tiến giống loài thành loài người ngày nay trong Thời đại Cách tân, Kỷ nguyên Văn hóa, trong Vương quốc của Lời nói.

10. Văn hóa là thứ trừu tượng vì không thể chạm vào, nhìn thấy hay ngửi được – nó không thể được quan sát trực tiếp. Tuy nhiên, những sản phẩm của văn hóa, như nghệ thuật, thư viện, vai trò chính trị, đồ ăn, văn học, khoa học, tôn giáo, phong cách, kiến trúc, tính nhân văn, thì lại không hề trừu tượng, có thể nhìn thấy và rất rõ ràng. Văn hóa là một động lực năng động chỉ có thể tìm thấy ở những cá nhân thuộc về xã hội. Mọi thành viên trong xã hội đều cùng chia sẻ văn hóa, khi họ đồng thuận về những giá trị và trình tự ưu tiên của mọi giá trị mà mình sở hữu. Các thành viên trong cộng đồng văn hóa, đến lượt mình, chia sẻ tri thức và các vai trò xã hội. Người ta quan sát cách các giá trị và tri thức được áp dụng, hoặc các kì vọng đến từ những vai trò xã hội trên thực tế, thông qua những thành viên khác trong xã hội. Điều này chính là biểu hiện hữu hình của văn hóa.

11. Ngôn ngữ mang tính toàn thể và đa thức. Bất kể ngữ pháp của nó như thế nào, ngôn ngữ cũng vẫn tham gia vào toàn bộ các khía cạnh đời sống của một con người – trí tuệ, cảm xúc, đôi tay, cái miệng, cái lưỡi, bộ não. Ngôn ngữ đòi hỏi được tiếp cận với những thông tin văn hóa, những tri thức ngầm ẩn, vì tất cả các hoạt động mà chúng ta thực hiện như tạo ra các âm thanh, cử chỉ, độ cao, biểu cảm khuôn mặt, chuyển động cơ thể và các tư thế đều là những khía cạnh khác nhau liên quan đến ngôn ngữ.

12. Không thể tồn tại ngôn ngữ mà không có cử chỉ. Phần lớn cử chỉ được sử dụng một cách vô thức và để làm được điều đó, người ta phải vận dụng các tri thức ngầm ẩn. Cử chỉ được định hình nhờ nhu cầu của ngôn ngữ mà chúng góp phần mở rộng, và nhờ nền văn hóa mà từ đó chúng được sinh ra.

13. Nguồn gốc và thành phần cấu tạo nên các biểu tượng mà chúng ta bàn luận cho thấy một thực tế rằng, giống như những chức năng thuộc về sinh học, ngôn ngữ của loài người không hề đơn giản. Ngôn ngữ nảy sinh từ sự tương tác với các nghĩa (ngữ nghĩa học), điều kiện cần để chúng sử dụng (ngữ dụng học), thuộc tính vật lí của các âm chứa ý nghĩa đó (ngữ âm học), ngữ pháp, âm vị học (cấu trúc âm), hình thái học (cách ngôn ngữ tạo ra từ, ví dụ như thêm tiền tố, phụ tố, hoặc không thêm gì cả) và sự tổ chức các tầng ý nghĩa cũng như hội thoại. Nhưng sau tất cả, vẫn còn tồn tại một điều bí ẩn gì đó. Ngôn ngữ, với tư cách là một tổng thể, vẫn lớn hơn sự tổng hòa tất cả thành phần của nó. Khi nghe tiếng mẹ đẻ, chúng ta không nghe riêng ngữ pháp hay ngữ âm, cũng không nghe riêng ngữ nghĩa, nhưng chúng ta vẫn nghe và ngay lập tức hiểu điều đang được nói – coi đó như một tổng thể, từng chi tiết và mối liên kết tất cả các chi tiết với nhau, trong một đoạn hội thoại hay một câu chuyện.

14. Trong quá trình khảo sát những dữ liệu từ nhiều nguồn khác nhau, ông đã có một trong số các khám phá quan trọng nhất lịch sử. Ông tái phát hiện một sự thật mà hơn 100 năm trước đã được một người Đức tên là Andreas Jaeger lần đầu chú ý vào năm 1686, và được nhà truyền giáo Dòng Tên người Pháp ở Ấn Độ Gaston-Laurent Coeurdoux để mắt đến lần nữa vào năm 1767. Mặc dù công trình của Jaeger và Coeurdoux hầu như đã bị lãng quên, quan sát độc lập của Jones trên cùng một sự việc đã đưa đến một trong những phát hiện quan trọng nhất trong nghiên cứu về hoạt động giao tiếp của con người qua nhiều thế kỉ. Kiến giải của ông cho rằng tiếng Phạn, Hi Lạp, Latin, Gothic (gần với ngôn ngữ Đức) và Celtic đều có chung nguồn gốc. Chúng là những ngôn ngữ chị em. Ngôn ngữ mẹ – cũng là mẹ của những ngôn ngữ họ hàng đang chờ được tìm thấy, hay nói cách khác là đang chờ được gia nhập vào cây ngữ hệ – có tên là ngôn ngữ Tiền-Ấn-Âu. Jones, Jaeger và Coeurdoux đã mở đường cho con đường nghiên cứu về nguồn gốc ngôn ngữ một cách nghiêm túc. Gần 100 năm sau đó, gần Weimar, Đức, người ta đã phát triển một công cụ quan trọng khác để phục vụ cho việc nghiên cứu nguồn gốc ngôn ngữ. Vào năm 1850, nhà ngữ văn học 29 tuổi người Đức, August Schleicher, đã xuất bản một cuốn sách với tuyên bố rằng, ngôn ngữ của loài người nên được nghiên cứu như những sinh thể, xếp ngang hàng với những cơ thể sinh học, được liên hệ với các giống, loài và phân loài – tương tự cách chúng ta hiểu mối tương quan giữa tất cả các loài thực vật và động vật hiện nay. Schleicher đã trình bày một cách tối ưu những mối liên hệ trong quá trình tiến hóa của các ngôn ngữ qua “sơ đồ hình cây”. Với công việc này, ông không chỉ đóng góp một phần to lớn cho lịch sử và tiến trình tiến hóa của ngôn ngữ, mà còn giới thiệu một khái niệm về “nguồn gốc tự nhiên” – vào thời điểm chín năm trước khi Darwin xuất bản cuốn sách Origin of Species (Nguồn gốc của các loài).

Công trình của Schleicher và Jones truyền cảm hứng cho nhiều người suy nghĩ một cách sâu sắc về mối liên hệ giữa các ngôn ngữ. Rõ ràng là bằng cách sử dụng phương pháp xây dựng các cây ngôn ngữ vốn bắt đầu phát triển từ Ấn Độ, Đức, Pháp, Anh hay những nơi khác, chúng ta có thể tìm về thời điểm và nơi chốn mà các ngôn ngữ cụ thể ra đời. Rồi chúng ta cũng khám phá ra rằng hệ ngôn ngữ Ấn-Âu chính là ngôn ngữ mẹ của phần lớn các ngôn ngữ châu Âu hiện nay, và đồng thời cũng là ngôn ngữ mẹ của cả những ngôn ngữ không thuộc châu Âu như tiếng Ba Tư, tiếng Hindu và nhiều ngôn ngữ khác. Câu hỏi đi kèm là liệu chúng ta có thể phát hiện ra ngôn ngữ mẹ của ngôn ngữ Ấn-Âu hay không? Hiện nay, chúng ta biết rằng ngôn ngữ Ấn-Âu đã bắt đầu phân nhánh thành các ngôn ngữ châu Âu hiện đại từ 6.000 năm về trước. Liệu chúng ta có thể đi xa hơn? 10.000 năm? 100.000 năm? Liệu chúng ta có thể thực sự sử dụng những phương pháp của ngôn ngữ lịch sử và ngôn ngữ so sánh để phục nguyên ngôn ngữ đầu tiên hay không?

Hầu hết các nhà ngôn ngữ học đương thời đưa ra đáp án chắc nịch là “Không thể”. Các phương pháp được chú ý đến qua công trình của Jones dường như có thể công phá bức tường 6.000 năm. Để đi xa hơn, chúng ta sẽ cần đến nhiều phương pháp của các lĩnh vực khác, chẳng hạn cổ sinh vật học, khảo cổ học và sinh học – và chúng ta cần đến thứ mà có lẽ nằm ngoài khả năng, những mẫu ngôn ngữ được bảo tồn.

15. Trên thực tế, các nhà ngôn ngữ học đã nhận ra rằng sự biến đổi trong các ngôn ngữ hiện đại là kết quả của sự chọn lọc hiệu quả mang tính tự nhiên của ngôn ngữ qua thời gian. Theo thời gian, ngôn ngữ nào cũng biến đổi. Chúng biến đổi vì sự chia tách địa lí (hãy nghĩ đến sự “biến đổi di truyền”), hay vì những ưu tiên khác nhau của thời đại, kinh tế, chủng tộc… Những nhân tố này, dưới hình thức này hay hình thức khác, cũng đều cho thấy ngôn ngữ của Homo erectus đã bắt đầu biến đổi khi có những cộng đồng mới hình thành. Nhiều nhà ngôn ngữ học lịch sử khái quát hiện tượng này thành một nhận định: “Bạn nói giống như những người đang nói cùng bạn.” Một khi bạn ngưng nói chuyện với một nhóm người nào đó, điều đó cũng có nghĩa là bạn sẽ ngưng nói giống họ. Hay ít nhất là nhóm của bạn cũng sẽ ngưng nói giống bạn. Đây là lí do vì sao mỗi lần tìm đến một con sông lớn hay một rặng núi ở châu Âu, chúng ta dường như tìm thấy những ngôn ngữ khác biệt ở mỗi bờ mà trước kia chúng từng chỉ là một ngôn ngữ.

16. Vấn đề là ngôn ngữ loài người không phải là một chuỗi mã vi tính. Con người không hình thành ngữ pháp trước rồi tìm ra ý nghĩa của nó trong một nền văn hóa cụ thể. Văn hóa, ngữ pháp và ý nghĩa, mỗi thứ lại phản chiếu và chịu ảnh hưởng bởi thứ kia trong ngôn ngữ loài người. Ngôn ngữ và tâm lí cùng hòa quyện sâu trong mạch nguồn văn hóa. Chúng ta sẽ không thể hiểu bất cứ tạo tác nào trong ngôn ngữ và xã hội loài người nếu tách rời chúng khỏi những công cụ diễn dịch văn hóa. Việc hiểu bản chất và vai trò của văn hóa trong tập tính, ngôn ngữ và tư duy loài người là thiết yếu để hiểu sự tiến hóa của ngôn ngữ loài người.

CÂU QUOTE HAY

1. Khả năng tư duy phức tạp phải là điều kiện tiên quyết để sử dụng được những cấu trúc cú pháp phức tạp…
2. Ngữ pháp là việc sử dụng các biểu tượng cùng nhau. Cú pháp là sự sắp xếp những biểu tượng đó khi chúng được sử dụng cùng nhau.
3. Mọi hành vi của con người, bao gồm cả ngôn ngữ, đều là cách chúng ta biểu hiện ra bên ngoài những ý định, những điều mà ý thức được hướng tới. Ngôn ngữ là công cụ tốt nhất để truyền đạt những ý định đó.
4. Máy tính không phải là những công cụ tiên phong trong thời đại thông tin mà chính là ngôn ngữ. Thời đại thông tin đã bắt đầu từ hai triệu năm trước. Homo sapiens chỉ giúp nó trở nên sôi động hơn chút mà thôi.
5. Ngôn ngữ không phải một thực thể tĩnh, chỉ tuân thủ các quy tắc ngữ pháp cứng nhắc liên quan tới hình thức và ngữ nghĩa, mà nó là một thực thể động, vận dụng độ cao, cử chỉ, lời nói và ngữ pháp cùng nhau một cách sáng tạo để tạo nên hiệu quả giao tiếp bằng lời.
6. Bởi vì ngôn ngữ là một tạo tác văn hóa, chúng ta buộc phải hiểu văn hóa để hiểu ngôn ngữ

VỀ TÁC GIẢ

DANIEL L. EVERETT

(Sinh năm 1951)

Daniel Leonard Everett là một nhà nhân loại học, ngôn ngữ học người Mỹ, đồng thời là tác giả của rất nhiều bài viết và cuốn sách nổi tiếng.

Everett đã dành hơn 30 năm sinh sống và làm việc trong rừng rậm Amazon thuộc Brazil cùng hơn mười nhóm bộ lạc khác nhau. Ông được biết đến nhiều nhất qua công trình nghiên cứu về người Pirahã, một tộc người sống tại lưu vực sông Amazon, và ngôn ngữ của họ.

Everett hiện là Giáo sư Khoa học Nhận thức được ủy thác tại Đại học Bentley, Massachusetts.

Tác phẩm tiêu biểu:

• Don't Sleep, There Are Snakes: Life and Language in the Amazonian Jungle (2008)

• Language: The Cultural Tool (2012)

• Dark Matter of the Mind: The Culturally Articulated Unconscious (2016)

• How Language Began: The Story of Humanity's Greatest Invention (2017)

Lịch sử văn minh thế giới

Nội dung gồm có: 1. Văn minh Bắc Phi và Tây Á 2. Văn minh Ấn Độ cổ trung đại 3. Văn minh Trung Hoa cổ trung đại 4. Văn minh khu vực Đông Nam

Thomas Jefferson: Nhân Sư Mỹ

Thomas Jefferson: Nhân Sư Mỹ ------------ Thomas Jefferson: Nhân Sư Mỹ Thomas Jefferson là tổng thống thứ ba của Hợp chúng quốc Hoa Kỳ, người sáng lập ra Đảng Dân chủ - Cộng hòa Hoa

Sách - Combo Homo Deus: Lược sử tương lai - 21 bài học cho thế kỷ 21 (Nhã Nam HCM)

1 - Homo Deus lược sử tương lai Người Dịch: Dương Ngọc Trà Kích thước: 15 x 24 cm Hình thức: Bìa Mềm GIỚI THIỆU SÁCH Homo Deus - Lược Sử Tương Lai Homo sapiens

Lịch Sử Các Lý Thuyết Truyền Thông - Armand Mattelart và Michèle Mattelart - IRED Books

Tác phẩm: “LỊCH SỬ CÁC LÝ THUYẾT TRUYỀN THÔNG” (Histoire des théories de la communication) Tác giả: Armand Mattelart và Michèle Mattelart Người dịch: Hồ Thị Hòa | Trần Hữu Quang hiệu đính IRED Books

Lịch sử thế giới cận đại

Nội dung cơ bản của thời kỳ lịch sử cận đại là sự chuyển biến từ chế độ phong kiến sang chế độ tư bản chủ nghĩa, sự xác lập phương thức sản xuất tư

TƯ TRỊ THÔNG GIÁM biên niên sử 5000 năm Trung Quốc - Tư Mã Quang - Bìa cứng bọc giấy gấm vân rồng - tập 5

Đây là bộ sử vĩ đại của Tư Mã Quang, đi cùng năm tháng với Sử ký của Tư Mã Thiên. Sau này ta có đủ là vốn quý. Bộ Tư trị thông giám do

Những trận chiến thay đổi lịch sử (Bìa cứng)

Những trận chiến thay đổi lịch sử Những trận chiến thay đổi lịch sử là tuyển tập hơn 90 trận giao tranh quan trọng nhất thế giới, từ thời cổ đại cho đến kỷ nguyên

Lịch Sử Văn Minh Thế Giới (Tái bản 2020)

Trình bày về các nền văn minh: Ai Cập cổ đại, Lưỡng Hà cổ đại, Arập, Ấn Độ cổ trung đại, Trung Quốc cổ trung đại, Đông Nam Á cổ trung đại, các nền văn

Tuyển tập tranh ảnh lịch sử Đông Dương thuộc Pháp (Tư liệu về sự can thiệp của Pháp ở Đông Dương)

Từ trước khi phương Tây đặt chân tới vùng đất Viễn Đông, Việt Nam nói riêng hay Đông Dương nói chung giống như những viên ngọc đang che giấu đi vẻ đẹp của chính mình.

Indian Givers - Những Món Quà Của Người Da Đỏ - Jack Weatherford - Bùi Trần Ca Dao dịch - (bìa mềm)

Jack Weatherford là tác giả của nhiều cuốn sách Lịch sử bán chạy. Không những vậy, ông còn là chuyên gia về các dân tộc bộ lạc. Đồng thời là giáo sư ngành Nhân học

Trăm năm Nobel - Lịch sử La Mã - Tập 1 - tặng kèm Postcard Đông A 18

Trăm năm Nobel - Lịch sử La Mã - Tập 1 (tặng kèm Postcard Đông A 18) THÔNG TIN ẤN PHẨM: - Tác giả: Theodor Mommsen - Nguyễn Quí Hiển dịch và giới thiệu -

Sách: Lịch Sử Các Lý Thuyết Truyền Thông - Armand Mattelart và Michèle Mattelart

Sách: Lịch Sử Các Lý Thuyết Truyền Thông - Armand Mattelart và Michèle Mattelart LỊCH SỬ CÁC LÝ THUYẾT TRUYỀN THÔNG (Histoire des théories de la communication) Từ lâu, truyền thông (communication) vốn là một

BỐN THÀNH PHỐ BIẾN MẤT – lịch sử bí ẩn về kỉ nguyên đô thị

Trong cuốn Bốn thành phố biến mất – Lịch sử bí ẩn về kỉ nguyên đô thị, nhà báo nổi tiếng về mảng khoa học Annalee Newitz đưa độc giả bước vào một cuộc phiêu

Kiến thức căn bản cần biết - Theo dòng lịch sử văn hóa

THÔNG TIN PHÁT HÀNH: Công ty sách Nhã Nam Dịch giả: Đặng Dưỡng Kích thước: 19.5 x 23.5cm Ngày phát hành 06-2021 Nhà xuất bản: NXB Thế Giới Số trang: 320 Tác giả: Isabelle Fougère

[Bìa cứng] TƯ TRỊ THÔNG GIÁM - Tư Mã Quang - Bùi Thông, Phạm Thành Long dịch - Tri Thức Trẻ Books - Nhà xuất bản Văn Học.

Ở Việt Nam, nhiều người đã biết tới Tư trị thông giám, nhưng đây là lần đầu tiên bộ sách được chuyển ngữ và ấn hành một cách chính thức. Hai dịch giả Bùi Thông,

Combo Sách Lịch Sử Ngôn Ngữ: Cuộc Phiêu Lưu Của Ngôn Ngữ Anh + Lược Sử Ngôn Ngữ

BỘ SÁCH LỊCH SỬ NGÔN NGỮ. Chắc hẳn bạn cũng từng đã thắc mắc hay ít nhất khi thấy bộ sách này bạn sẽ có ngay những băn khoăn về nguồn gốc ngôn ngữ trong

Lịch Sử Phương Đông

phương đông là một khu vực dịa lí rộng lớn gồm chủ yếu các nước châu á , một phần bắc châu phi và nam thái bình dương. Trong lịch sử phương đông không chỉ

Sách - Lawrence Xứ Ả-Rập (Bìa Mềm)

Lawrence Xứ Ả-Rập (Bìa Mềm) “Lawrence xứ Ả Rập là một cuốn sách hấp dẫn. Đây là tác phẩm hay nhất về lịch sử quân sự gần đây và một phân tích mang tính khai

Lịch Sử Florence (Bìa Cứng) - THAM VỌNG VÀ QUYỀN LỰC KIẾN TẠO THỜI KỲ PHỤC HƯNG - NICOLLO MACHIAVELLI

Lịch Sử Florence (Bìa Cứng) LỊCH SỬ FLORENCE - THAM VỌNG VÀ QUYỀN LỰC KIẾN TẠO THỜI KỲ PHỤC HƯNG - NICOLLO MACHIAVELLI Giới thiệu sách Lịch Sử Florence (Bìa Cứng) Xuyên suốt tám quyển

Phi Châu Thịnh Vượng - Lịch Sử 5000 Năm Của Sự Giàu Có, Tham Vọng Và Nỗ Lực - Alphabooks - BẢN QUYỀN

Sách Phi Châu Thịnh Vượng - Lịch Sử 5000 Năm Của Sự Giàu Có, Tham Vọng Và Nỗ Lực - Alphabooks - BẢN QUYỀN ------------ Châu Phi thực sự là lục địa đa dạng, sở

Nhìn Lại Sự Thần Kỳ Của Các Nước Đông Á - Vanlangbooks

Nhìn Lại Sự Thần Kỳ Của Các Nước Đông Á Cuốn sách này ra đời lúc cuộc khủng hoảng Đông Á chỉ mới là một áng mây nhỏ, cục bộ, đang vần vũ trên bầu

Cuốn Sách Lịch Sử Văn Hóa: Thần Thoại Celt

Cuốn Sách Lịch Sử Văn Hóa: Thần Thoại Celt Những câu chuyện hoành tráng trong Thần thoại Hy Lạp và Thần thoại Bắc Âu hay thế giới Ả Rập huyền bí trong “Nghìn lẻ một

Combo 2 cuốn: Thời và Trị trong Lã thị Xuân Thu + Lã Thị Xuân Thu (bìa cứng) - Lã Bất Vi + James D. Sellman - Sách khảo cứu lịch sử

Combo 2 cuốn sách “Thời, Trị & Lã thị Xuân Thu" Combo Thời và Trị trong Lã thị Xuân Thu + Lã Thị Xuân Thu (bìa cứng) - Lã Bất Vi + James D. Sellman

Sách Hay Đáng Đọc-Địa Lý Hành Chính Và Tập Quán Người Việt Cùng 2 Di Cảo Chưa Từng Công Bố

CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU ĐẦY TINH TẾ VỀ PHONG TỤC TẬP QUÁN CỦA NGƯỜI VIỆT - KÈM THEO HAI DI CẢO CHƯA TỪNG ĐƯỢC CÔNG BỐ CỦA TÁC GIẢ NGUYỄN VĂN HUYÊN! Trong cuốn sách

CUỘC PHIÊU LƯU CỦA NGÔN NGỮ ANH – Tiểu sử Anh ngữ từ năm 500 đến năm 2000 -

Bộ sách sẽ đưa người đọc đến với cuộc phiêu lưu hết sức kỳ thú về hành trình tiến hóa hàng triệu năm của ngôn ngữ! Những Cuộc Phiêu Lưu Của Ngôn Ngữ Anh: Tiểu

Sách Hay Đáng Đọc-Địa Lý Hành Chính Và Tập Quán Người Việt Cùng 2 Di Cảo Chưa Từng Công Bố

Giới thiệu sách CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU ĐẦY TINH TẾ VỀ PHONG TỤC TẬP QUÁN CỦA NGƯỜI VIỆT - KÈM THEO HAI DI CẢO CHƯA TỪNG ĐƯỢC CÔNG BỐ CỦA TÁC GIẢ NGUYỄN VĂN HUYÊN!

Sự phát triển kinh tế của Đông Dương thuộc Pháp (Bìa cứng) - Charles Robequain; Ninh Xuân Thao, Phạm Ngọc Hiệp, Trần Văn Kiên (dịch)

Cuốn sách với tựa đề Sự phát triển kinh tế của Đông Dương thuộc Pháp, tên nguyên bản bằng tiếng Pháp L’évolution économique de l’Indochine française, là một trong những công trình nổi tiếng của

Lịch Sử Văn Minh Thế Giới - Phần X - Rousseau và Cách Mạng (Bộ 5 tập)

Nhà phát hành: Pace Nhà xuất bản: Khoa học xã hội Kích thước: 14 x 22 cm Tác giả: Will Durant Loại bìa: Bìa cứng ---------------- Lịch Sử Văn Minh Thế Giới - Phần X

Xâm Chiếm - Mê Cung Tiến Hóa Và Sự Thống Trị Mặt Đất Của Loài Người - Tác Giả Edward O.Wilson (PB)

Thông tin chi tiết Mã hàng 8936144202319 Tên Nhà Cung Cấp Phanbook Tác giả Edward O.Wilson Người Dịch Hoàng Ngọc Diệu NXB Dân Trí Năm XB 2024 Trọng lượng (gr) 400 Kích Thước Bao Bì

Hành trình thám hiểm Đông Dương (Tặng 02 postcards, số lượng có hạn)

Hành trình thám hiểm Đông Dương - Tác giả: Đại úy hải quân Francis G - Nguyễn Minh dịch và chú giải - Kích thước: 18.5 x 26.5 cm - Số trang: 848 - Hình

Trò Chơi Quyền Lực

“Trò chơi quyền lực – Quá khứ, hiện tại và tương lai của trật tự thế giới” là hành trình khám phá niềm đam mê quan hệ quốc tế suốt 12 năm qua của Tiến

Nexus - Lược Sử Của Những Mạng Lưới Thông Tin Từ Thời Đại Đồ Đá Đến Trí Tuệ Nhân Tạo (Yuval Noah Harari)

PRE ORDER - HÀNG ĐẶT TRƯỚC DỰ KIẾN CÓ HÀNG: 10/10/2024 NEXUS Lược Sử Của Những Mạng Lưới Thông Tin Từ Thời Đại Đồ Đá Đến Trí Tuệ Nhân Tạo (Yuval Noah Harari) Tác giả:

Du hành vào lịch sử thế giới - Cách mạng Pháp – Chúng ta là chủ nhân nước Pháp

Người dân nước Pháp bất mãn với xã hội bất bình đẳng đã thực hiện cuộc cách mạng lật độ chế độ quân chủ. Họ buộc nhà vua phải thoái vị và cùng nhau xây

Thành Cát Tư Hãn Và Sự Hình Thành Thế Giới Hiện Đại

Trong 25 năm, đội quân Mông Cổ do Thành Cát Tư Hãn lãnh đạo đã chinh phục được nhiều vùng đất và người dân hơn so với điều người La Mã đã làm suốt 400

Sách Thế Chiến Thứ 2 (Antony Beevor) - BẢN QUYỀN

THẾ CHIẾN THỨ HAI - BIÊN NIÊN SỬ TOÀN DIỆN VÀ HẤP DẪN VỀ CUỘC XUNG ĐỘT TỒI TỆ NHẤT LỊCH SỬ NHÂN LOẠI (Tặng kèm bản đồ in số lượng giới hạn: "Bản đồ

(Tái bản – bìa cứng) ALMANACH – NHỮNG NỀN VĂN MINH THẾ GIỚI - Nhiều Tác Giả - Tân Việt

Trong suốt thời gian từ cuối Thế kỷ XX đến thập niên, 10 năm đầu của Thế kỷ XXI, số lượng in ấn đã lên tới hàng triệu bản. Trong lịch sử xuất bản Việt

Sách Những điều chưa biết về th.u.ố.c p.h.i.ệ.n (Bìa cứng) - Nhã Nam - BẢN QUYỀN

Tác giả: Bác sĩ L. Gaide và Bác sĩ L. Neuberger Dịch giả: Việt Anh. Nhà xuất bản: Thế Giới Số trang: 426 Kích thước: 17x25 cm Ngày phát hành: 09-2020 Những điều chưa biết

Sách Ý Niệm Hiện Tượng Học - Năm Bài Giảng (Bìa Cứng)

Năm bài giảng về “Ý niệm hiện tượng học” (1907) có vị trí đặc biệt như là văn bản xác lập triết học Husserl, nơi triển khai lần đầu tiên khái niệm “quy giản hiện

Sapiens - Lược Sử Loài Người (Bản Bỏ Túi)

Sapiens - Cuốn sách lịch sử nhân loại bán chạy hàng đầu thế giới Cuốn sách “Sapiens - lược sử loài người" đã được xuất bản bằng tiếng Do Thái lần đầu vào năm 2011

BIZBOOKS – Sách Bài Học Israel - Cuộc Hồi Sinh Vĩ Đại Của Dân Tộc Thông Minh Nhất Thế Giới - MinhAnBooks

BIZBOOKS – SÁCH BÀI HỌC ISRAEL - CUỘC HỒI SINH VĨ ĐẠI CỦA DÂN TỘC THÔNG MINH NHẤT THẾ GIỚI - MinhAnBooks Không ai không biết, khi thế giới xem đất nước Israel là một

Lịch Sử Văn Minh Trung Hoa (Nguyễn Hiến Lê dịch)

Sách Lịch Sử Văn Minh Trung Hoa (Nguyễn Hiến Lê dịch) Giữa những năm 30 của thế kỉ này, khi các đế quốc châu Âu, châu Mĩ đang đà cường thịnh, khi bản đồ Á

Iraq - Chặng Đường Lịch Sử - Vanlangbooks

Phần lớn nội dung sách đã minh giải cụ thể, sinh động và tương đối đầy đủ chặng đường lịch sử lâu dài của IRAQ. Các tài liệu cho thấy một dân tộc đã trải

BỐN THÀNH PHỐ BIẾN MẤT - Lịch sử bí ẩn về kỉ nguyên đô thị – Annalee Newitz Đoàn Nam Anh dịch - Tân Việt Books - NXB Dân trí (bìa mềm)

Trong cuốn Bốn thành phố biến mất - Lịch sử bí ẩn về kỉ nguyên đô thị, nhà báo nổi tiếng về mảng khoa học Annalee Newitz đưa độc giả bước vào một cuộc phiêu

Phù Thủy Tranh Giả Mạo - Cơn Cuồng Vermeer, Đức Quốc Xã Và Vụ Lừa Đảo Nghệ Thuật Lớn Nhất Thế Kỷ XX

Châu Âu những năm 1930 – 1940, giữa lúc bóng đen chiến tranh phủ khắp châu lục này, một cuộc chiến khác, kín đáo hơn nhưng vô cùng táo bạo, đang diễn ra trong lòng

Lịch Sử Thượng Đế

Lịch Sử Thượng Đế ------------ Hành trình 4.000 năm Do Thái giáo, Ki-tô giáo và Hồi giáo Karen Armstrong là một tác giả người Anh, chủ nhân của 12 cuốn sách về tôn giáo đối

(Bìa cứng) QUYỀN LỰC CỦA ĐỊA LÝ - Tim Marshall- Nhã Nam - NXB Phụ Nữ

Tim Marshall đã nhận xét rất xác đáng rằng: "Các đế chế nổi lên rồi suy tàn. Các liên minh hình thành rồi tan rã. Thời kỳ hòa bình ở châu Âu sau các cuộc

Một số vấn đề cơ bản của tư tưởng Tập Cận Bình về chủ nghĩa xã hội đặc sắc Trung Quốc thời đại mới – NXB CTQGST

Để cung cấp thêm tài liệu cho bạn đọc tham khảo về tư tưởng Tập Cận Bình về chủ nghĩa xã hội đặc sắc Trung Quốc thời đại mới, Nhà xuất bản Chính trị quốc

Du hành vào lịch sử thế giới - Cách mạng Công nghiệp – Máy móc thay đổi thế giới

Từ những năm 1600, nước Anh đã có một nền kinh tế phát triển vượt bậc nhờ vào việc buôn bán với các nước thuộc địa ở khắp nơi trên thế giới. Để sản xuất

Lịch sử triết học Ấn Độ

Sách Lịch sử triết học Ấn Độ Nhà xuất bản Hồng Đức Nhà phát hành : Công Ty TNHH Văn Hóa Đông Tây Năm xuất bản : 2024 Tác giả : Thích Mãn Giác Số

Lịch Sử Thế Giới Cổ Đại (Tái bản năm 2020)

Cuốn sách Lịch Sử Thế Giới Cổ Đại này được dùng làm tài liệu tham khảo cho sinh viên các trường đại học, giới thiệu một thời gian dài lịch sử loài người, từ khi

Lịch Sử Sách

Lịch Sử Sách Có lẽ chúng ta nghĩ mình biết một cuốn sách nghĩa là như thế nào. Nó có chữ, bìa và gáy. Nó cũng có thể chứa hình ảnh. Nếu là một

Sách - Làm sao để che giấu một đế quốc (Nhã Nam HCM)

Tác giả: Daniel Immerwahr Dịch giả: Trần Trọng Hải Minh Nhà xuất bản: Thế Giới Số trang: 584 Kích thước: 15.5x24 cm Ngày phát hành: 08-08-2022 Giới thiệu sách Danh sách Sách hay 2019 của

Lịch Sử Israel - Câu Chuyện Về Sự Hồi Sinh Của Một Dân Tộc (Daniel Gordis) - BẢN QUYỀN

Sách Lịch Sử Israel - Câu Chuyện Về Sự Hồi Sinh Của Một Dân Tộc Câu chuyện kể cô đọng và hấp dẫn nhất về lịch sử hồi sinh của đất nước Israel Cuốn sách

Lịch Sử Văn Minh & Các Triều Đại Trung Quốc

Giới thiệu sách Lịch Sử Văn Minh Và Các Triều Đại Trung Quốc Sách vở viết về văn hoá Trung Hoa cực kỳ phong phú, không thể liệt kê cho hết, nhưng tất cả hoặc

Trạm Đọc | Trái Đất Chuyển Mình : Một Lịch Sử Chưa Kể Về Nhân Loại

“Trái đất chuyển mình: Một lịch sử chưa kể về nhân loại” góp phần khỏa lấp một khoảng trống lớn trong não trạng của nhân loại khi chúng ta tư duy về quá khứ. -

Cuộc chiến xứ Gallia - Nghệ thuật chiến tranh và ngoại giao của Julius Caesar

Sách Cuộc chiến xứ Gallia - Nghệ thuật chiến tranh và ngoại giao của Julius Caesar Nhà xuất bản : Hà Nội Nhà phát hành : Công Ty TNHH Văn Hóa Đông Tây Tác giả

Các Nền Văn Minh Thế Giới - Nhật Bản Cổ Đại

CÁC NỀN VĂN MINH THẾ GIỚI - NHẬT BẢN CỔ ĐẠI Khám phá nền văn minh cổ Nhật Bản và tìm hiểu những nét văn hóa tồn tại cách đây hàng nghìn năm. Đắm chìm

Sách - Metropolis: Lịch sử phát triển đô thị, phát minh lớn nhất của loài người (Bìa cứng) - Nhã Nam Official

Tác giả: Ben Wilson. Dịch giả: Hoàng Đức Long Nhà xuất bản: Thế Giới Số trang: 622 Kích thước: 15.5x24 cm Ngày phát hành: 02-2023 Chúng ta đang chứng kiến cuộc di dân vĩ đại

Đời Giấy - Lật Từng Trang Thế Giới (HH)

Thông tin sản phẩm Mã hàng 8935095633630 Tên Nhà Cung Cấp Huy Hoang Bookstore Tác giả Mark Kurlansky Người Dịch Hoàng Ly NXB Thanh Niên Năm XB 2024 Ngôn Ngữ Tiếng Việt Trọng lượng (gr)

Du Hành Vào Lịch Sử Thế Giới - Chiến Tranh Giành Độc Lập Mĩ

Trang đầu 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 Trang cuối