✨Sách - Combo 2 quyển tùy chọn: Lý thuyết về hành động tương giao, Triết học Habermas, Từ điển triết học Habermas - IRED Books

Jürgen Habermas (1929 - ), "triết gia Đức lớn nhất còn đang sống", là một trong những triết gia có ảnh hưởng lớn nhất đương đại, người kế thừa và phát triển Trường phái Frankfurt với trọng tâm là lý thuyết phê phán. Tác phẩm chính yếu của ông, Lý thuyết về hành động tương giao, một trong 8 công trình quan trọng nhất của thế kỷ 20 về khoa học xã hội, nay dưới sự chủ trương và hiệu đính của Bùi Văn Nam Sơn, được Vũ Hoàng Lan Phương dịch sang tiếng Việt cùng cuốn Triết học Habermas của Andrew Edgar do Nguyễn Duy Thanh dịch nhằm giới thiệu có hệ thống triết học và tư tưởng Habermas tới độc giả Việt.

Habermas xây dựng một hệ thống lý thuyết liên ngành gồm triết học, xã hội học, chính trị học và truyền thông học. Cốt lõi trong lý thuyết của ông là khái niệm “hành động tương giao” – tương phản với hành động công cụ (theo đuổi hiệu quả) và hành động chiến lược (nhằm thao túng người khác). Hành động tương giao dựa trên sự hiểu biết lẫn nhau, đối thoại và đồng thuận tự do. Từ đó, ông phát triển khái niệm “lý tính tương giao” như một nền tảng để xây dựng sự đồng thuận xã hội thông qua đối thoại bình đẳng, trung thực và có lý lẽ chính đáng.

Habermas cũng phân biệt giữa “thế giới đời sống” – không gian giao tiếp xã hội dựa trên văn hóa và đạo đức – và “hệ thống” (kinh tế, chính trị) vận hành theo cơ chế quyền lực và lợi nhuận. Ông cảnh báo rằng sự xâm lấn của hệ thống vào thế giới đời sống sẽ dẫn đến sự tha hóa xã hội và suy yếu dân chủ. Trong bối cảnh hiện đại, ông đề xuất mô hình dân chủ dựa trên “diễn ngôn công khai”, nơi mọi công dân có thể tham gia đối thoại chính sách một cách bình đẳng và hợp lý.

Habermas kế thừa và mở rộng lý thuyết phê phán của Trường phái Frankfurt, nhấn mạnh vai trò của tương giao và khai phóng tư tưởng, thay vì chỉ tập trung vào cải biến kinh tế. Ông đối thoại sâu sắc với các triết gia như Kant, Hegel, Weber, cũng như phê phán chủ nghĩa hậu hiện đại vì làm suy yếu tinh thần hợp tác và lý tính phổ quát.

Tác phẩm của Habermas vẫn giữ nguyên tính thời sự trước các vấn đề như suy thoái dân chủ, khủng hoảng truyền thông, tác động của công nghệ và chủ nghĩa tiêu dùng. Việc đọc Habermas không chỉ hữu ích cho giới nghiên cứu mà còn là lời mời gọi tham gia xây dựng một xã hội đối thoại, nhân văn và dân chủ thực sự.

Bản dịch tiếng Việt tác phẩm chính yếu và đồ sộ này của J. Habermas cũng như tác phẩm giới thiệu tổng quan về Triết học Habermas là một sự kiện học thuật và văn hóa đáng chú ý trong năm 2025.