Hoàng Hậu Đỏ - Tình Dục Và Sự Tiến Hóa Của Bản Tính Người
Chúng ta sẽ không bao giờ hiểu được chính mình nếu chúng ta không hiểu bản tính người đã tiến hóa ra sao, và không thể hiểu nó tiến hóa ra sao nếu không hiểu tình dục ở loài người đã phát triển như thế nào.
Hơn 2000 năm đi sâu tìm hiểu bản tính con người nhưng dường như đề tài này vẫn chưa cạn đối với các nhà khoa học. Nhà khoa học Matthew White Ridley, bằng những công cụ sắc bén của bộ môn sinh học xã hội và kế thừa những nghiên cứu khoa học của những đồng nghiệp đi trước, trong cuốn sách “Hoàng hậu đỏ: Tình dục và sự tiến hóa của bản tính người”, ông đã dẫn dắt người đọc đi sâu tìm hiểu bản chất của bản tính người.
Cuốn sách gồm 10 chương, chia nội dung làm 2 phần tiến hóa và bản tính người. Ba phần đầu tiên của cuốn sách này là nói về tiến hóa, vì hiểu biết nền tảng về tiến hóa là quan trọng. Nhưng nếu như không thích các vấn đề về Gen thì các bạn cũng có thể tiến tới ngay các phần sau giải đáp hàng tá các thắc mắc rất thực tế trong xã hội về bản tính người, như: về sự khác biệt giữa giới tính nam và nữ, bản chất tình dục ở loài người, tình dục đồng giới, bản tính đàn ông và chế độ đa thê, bản tính nữ và chế độ một vợ một chồng hay tại sao đàn ông giàu có lại kết hôn với phụ nữ xinh đẹp?
Cái tên “Hoàng Hậu Đỏ” trong tiêu đề là dựa theo tên một quân cờ mà Alice gặp trong truyện “Thế giới trong gương”. Hoàng Hậu Đỏ là nhân vật cứ chạy mải miết không nghỉ mà vẫn không tiến được bao xa vì cảnh vật xung quanh cũng di chuyển cùng với nó. Bạn chạy càng nhanh, thế giới chuyển động cùng bạn càng nhanh và tiến bộ mà bạn đạt được càng ít. Cuộc đời là một cuộc thi đấu cờ mà nếu bạn thắng ván này thì đến ván sau bạn phải chấp đối thủ một con tốt. Đây là một ý tưởng ngày càng có ảnh hưởng trong thuyết tiến hóa và ta sẽ gặp lại nó nhiều lần xuyên suốt cuốn sách này.
Quy tắc Hoàng Hậu Đỏ sẽ thể hiện hết sức rõ rệt trong quan hệ giữa thú săn mồi và con mồi, giữa những vật ký sinh và vật chủ, giữa con đực và con cái của cùng một loài. Mọi sinh vật trên Trái Đất đều tham gia vào cuộc thi đấu cờ theo quy tắc Hoàng Hậu Đỏ với những vật ký sinh (hay vật chủ) của mình, với những con thú săn mồi (hay con mồi) của mình, và trên hết, với bạn tình của mình.
Nếu bạn là một người yêu thích khoa học, sinh học tiến hóa, hay chỉ quan tâm đến vấn đề bản chất giới tính của đàn ông và phụ nữ trong các mối quan hệ xã hội, tình yêu, bạn tình, vợ chồng,… cuốn sách này là dành cho bạn!
ĐÁNH GIÁ/NHẬN XÉT CHUYÊN GIA
“Hoàng hậu đỏ buộc chúng ta phải suy nghĩ lại mọi thứ từ sự tồn tại dai dẳng của phân biệt giới tính đến sự bền bỉ của tình yêu lãng mạn.”
“Một cuốn sách tuyệt vời, dí dỏm và sáng suốt, và chứa đầy những phỏng đoán khiêu khích.” - Wall Street Journal
CÂU QUOTE HAY
1, Khám phá và mô tả bản tính người, tìm hiểu xem nó khác bản tính của các động vật khác như nào là một nhiệm vụ thú vị không kém những nhiệm vụ khác mà khoa học đang đối mặt; nó cũng ngang tầm với việc nghiên cứu nguyên tử, gen và nguồn gốc vũ trụ. Thế nhưng khoa học vẫn khăng khăng né tránh thách đố này.
2, Trò chơi cờ vua sẽ thu hút đến thế nào nếu tất cả các quân cờ có đam mê và có trí năng, ít nhiều nhỏ bé và mưu mô; nếu bạn không chỉ không chắc chắn về đối thủ mà còn có chút không chắc chắn về bản thân mì
TRÍCH ĐOẠN HAY
1, Quy tắc Hoàng Hậu Đỏ không hiện diện trong mọi sự kiện tiến hóa. Hãy lấy ví dụ về loài gấu Bắc cực có bộ lông trắng và dày. Bộ lông dày là bởi vì tổ tiên gấu Bắc cực nào chịu lạnh tốt hơn thì sẽ sống sót tốt hơn để sinh sản. Như vậy có một quá trình tiến hóa tương đối đơn giản: lông cứ ngày càng dày hơn và gấu ngày càng cảm thấy ấm hơn. Lớp lông cách nhiệt ở gấu ngày càng dày hơn nhưng cái lạnh không vì thế mà trở nên ghê gớm hơn. Nhưng lông gấu có màu trắng vì nguyên nhân khác: ngụy trang. Gấu trắng có thể bí mật tiến lại gần hải cẩu dễ dàng hơn nhiều so với gấu nâu. Chắc là thuở xưa gấu từng dễ dàng tiến lại gần lũ hải cẩu Bắc cực bởi vì hải cẩu không hề sợ kẻ thù nào trên băng, hệt như ngày nay lũ hải cẩu Nam cực nằm trên băng mà hoàn toàn không biết sợ là gì. Vào ngày ấy, lũ gấu tiền Bắc cực dễ dàng bắt được hải cẩu. Nhưng chẳng bao lâu sau, những con hải cẩu nhút nhát, hay hoảng sợ có cơ hội sống lâu hơn những con hải cẩu cả tin, nên dần dần hải cẩu ngày càng thận trọng hơn. Đời sống của loài gấu trở nên khó khăn hơn. Lũ gấu phải rón rén tiến lại gần hải cẩu, nhưng hải cẩu vẫn dễ dàng nhận ra những con gấu đang tiến đến. Cho đến một ngày (có thể không đột ngột như thế, nhưng về nguyên tắc thì vẫn vậy), do đột biến ngẫu nhiên, một con gấu đẻ ra đàn con màu trắng chứ không phải màu nâu như thường lệ. Loại gấu này phát triển và sinh sôi nảy nở vì hải cẩu không nhận thấy khi gấu tiến đến. Nỗ lực tiến hóa của hải cẩu lại trở nên công cốc; chúng lại lùi về điểm xuất phát. Quy tắc Hoàng Hậu Đỏ vận hành như thế đấy.
2, Tại sao vòng eo lại quan trọng?
Câu trả lời cho câu hỏi này có thể nằm trong nghiên cứu của nhà tâm lý học người Ấn Độ tên là Dev Singh, hiện đang làm việc tại Đại học Texas ở Austin. Ông quan sát thấy cơ thể phụ nữ, không giống như đàn ông, trải qua hai lần thay đổi đáng chú ý giữa tuổi dậy thì và trung niên. Mười tuổi, một cô bé có dáng người không khác với dáng người cô có ở tuổi 40. Sau đó, đột nhiên các con số về số đo quan trọng của cô bị thay đổi: Tỉ lệ số đo vòng eo so với vòng ngực và hông của cô giảm đi nhanh chóng. Sau tuổi 30, nó lại tăng lên khi ngực cô mất đi sự săn chắc và vòng eo mất đi sự thon thả. Tỉ lệ của vòng eo so với ngực và hông không chỉ là những con số quan trọng mà còn là đặc điểm mà thời trang luôn nhấn mạnh đến. Áo lót, áo nịt ngực, vòng làm phồng váy, khung lót áo và váy phồng tồn tại để làm cho vòng eo trông nhỏ hơn so với ngực và mông. Áo ngực, miếng ghép độn ngực, miếng đệm vai (làm cho vòng eo trông nhỏ hơn) và thắt lưng bó sát ngày nay cũng có nhiệm vụ tương tự.
Singh nhận thấy rằng mặc dù cân nặng của các cô gái Playboy đã thay đổi, có một đặc điểm thì không: tỉ lệ giữa vòng eo và vòng hông của họ. Hãy nhớ lại rằng Bobbi Low tại Đại học Michigan cho rằng mỡ ở ngực và mông bắt chước xương hông rộng và lượng mô vú cao, trong khi vòng eo gầy chỉ ra rằng những đặc điểm đó không thể là do mỡ gây ra. Lý thuyết của Singh hơi khác biệt nhưng cũng tương đồng một cách thú vị. Ông lập luận rằng, đàn ông sẽ thấy phụ nữ với gần như cân nặng nào cũng hấp dẫn miễn là vòng eo của cô ấy nhỏ hơn nhiều so với hông.18
Nếu thấy điều này nghe có vẻ ngớ ngẩn, hãy xem xét kết quả thí nghiệm của Singh. Đầu tiên, ông cho những người đàn ông xem bốn phiên bản của cùng một bức ảnh về phần giữa cơ thể của một phụ nữ trẻ mặc quần short. Mỗi bức ảnh được thay đổi chút ít tỉ lệ giữa eo và hông: 0:6; 0:7; 0:8 và 0:9. Lần nào cũng vậy, họ đã chọn phiên bản hấp dẫn nhất là phiên bản có tỉvòng eo nhỏ nhất. Điều này không có gì đáng ngạc nhiên, nhưng ông đã thấy một sự nhất quán đáng chú ý giữa các đối tượng nghiên cứu của mình. Tiếp theo, ông cho các đối tượng nghiên cứu xem một loạt các hình vẽ phụ nữ, thay đổi theo cân nặng và theo tỉ lệ giữa eo và hông. Ông thấy rằng một người phụ nữ nặng cân với tỉ lệ eo và hông thấp được ưa thích hơn một phụ nữ gầy với tỉ lệ eo và hông cao. Hình mẫu lý tưởng là người có tỉ lệ eo và hông nhỏ nhất chứ không phải là người có thân hình gầy nhất.
Mối quan tâm của Singh là về chứng chán ăn, những kẻ bắt nạt và phụ nữ bị ám ảnh bởi việc giảm cân ngay cả khi họ gầy. Ông tin rằng vì việc ăn kiêng của phụ nữ gầy không có tác dụng gì đối với tỉ lệ vòng eo và hông – nếu có thì nó làm cho tỉ lệ này lớn hơn vì hông bị thu nhỏ lại – họ bất hạnh vì không bao giờ cảm thấy mình hấp dẫn hơn.
Tại sao tỉ lệ eo-hông lại quan trọng? Singh quan sát thấy rằng sự phân phối chất béo “gynoid”, loại mỡ tích tụ nhiều hơn ở hông, ít hơn ở thân trên, rất cần thiết cho những thay đổi nội tiết tố liên quan đến khả năng sinh sản ở nữ giới. Sự phân bố chất béo “android”, mỡ tích tụ ở bụng và ít hơn ở hông, liên quan đến các triệu chứng bệnh tật ở nam giới như bệnh tim, thậm chí cả ở phụ nữ. Nhưng cái nào là nguyên nhân và cái nào là kết quả? Theo tôi, có nhiều khả năng là ảnh hưởng của nó đến cả hình dáng và hormone đều do sự chọn lọc giới tính của các thế hệ nam giới hơn là do sở thích của nam giới về hình dáng bởi vì đó là cách duy nhất các hormone có thể bị buộc phải làm việc. Khoảng thời gian tương đối ngắn mà phụ nữ có thân hình đồng hồ cát, giả sử từ 15 đến 30 tuổi, là một hiện tượng chọn lọc giới tính. Nó là do sự cạnh tranh để thu hút đàn ông hơn bất kỳ nhu cầu sinh học nào khác. Đàn ông đã vô thức đóng vai trò là người gây giống có chọn lọc của phụ nữ.
Low đưa ra một lý do khả dĩ cho sự ưa thích tỉ lệ eo hông thấp của nam giới – chọn phụ nữ hông rộng có khả năng sinh nở cao hơn. Hầu hết loài vượn sinh ra những con non có bộ não đã phát triển được một nửa. Não của các em bé sơ sinh đã phát triển một phần ba ở thời điểm được sinh ra và chúng ở trong bụng mẹ trong khoảng thời gian ít hơn nhiều so với động vật có vú bình thường, so với tuổi thọ của con người. Lý do rất rõ ràng: Nếu cái lỗ trong khung xương chậu mà qua đó chúng ta được sinh ra (âm đạo) tương đối lớn hơn, các bà mẹ của chúng ta sẽ không thể đi lại được. Chiều rộng của hông con người đạt đến một giới hạn nhất định và không thể lớn hơn được nữa. Khi bộ não tiếp tục phát triển lớn hơn, sinh sớm hơn là lựa chọn duy nhất của loài người. Hãy tưởng tượng áp lực tiến hóa của quá trình này lên kích thước hông của phụ nữ. Người đàn ông luôn luôn khôn ngoan khi chọn người phụ nữ có hông lớn nhất mà anh ta có thể tìm thấy, thế hệ này qua thế hệ khác, trong hàng triệu năm. Tại một thời điểm nhất định, kích thước vùng hông không lớn hơn được nữa nhưng đàn ông vẫn có sở thích này, vì vậy phụ nữ có vòng eo thon thả trông có vẻ có hông lớn hơn nên được ưa thích hơn.19
Tôi không biết mình có tin câu chuyện này hay không. Tôi không thể tìm thấy lỗ hổng logic nào trong đó (mặc dù trong lần đọc đầu tiên dường như có rất nhiều), cũng như tôi không thể hoàn toàn cho rằng nó phù hợp để lý giải niềm đam mê sự mảnh mai của đàn ông. Tôi cũng có một nghi ngờ dai dẳng về các giả định của chúng ta rằng xu hướng ngưỡng mộ sự mảnh mai đã thay đổi. Giả sử các giả định của chúng ta là sai, như trong câu chuyện của nhà vua và con cá vàng. Giả sử đàn ông luôn thích phụ nữ mảnh mai hơn phụ nữ mập mạp vì sự mảnh mai có nghĩa là trẻ trung và trinh tiết. Rốt cuộc, như mọi công ty mỹ phẩm và bác sĩ phẫu thuật thẩm mỹ đều biết, tuổi trẻ luôn là chìa khóa đáng tin cậy nhất của cái đẹp. Có lẽ đàn ông không coi sự mảnh mai là dấu hiệu của địa vị hoặc khả năng sinh sản mà là của tuổi trẻ.
Tuổi trẻ đồng nghĩa với cái đẹp? Đàn ông không thể biết được tuổi tác của phụ nữ. Anh ta phải suy ra dựa trên ngoại hình, hành vi và danh tiếng của cô ấy. Điều thú vị đáng lưu ý là nhiều đặc điểm được chú ý nhất về vẻ đẹp phụ nữ lại bị suy giảm nhanh chóng theo tuổi tác: làn da không tỳ vết, đôi môi đầy đặn, đôi mắt trong veo, bộ ngực vun cao, vòng eo thon thả, đôi chân thon dài, thậm chí cả mái tóc vàng óng, thứ mà không có sự can thiệp của chất hóa học, hiếm khi có thể tồn tại ngoài tuổi 20, ngoại trừ những người có chế độ ăn uống tập luyện lành mạnh nhất (giống như người Viking). Theo hướng đã phát triển ở Chương 5, những điều này không thể giả mạo được. Chúng nói lên tuổi tác mà không dễ ngụy trang nếu không có phẫu thuật, trang điểm hoặc mạng che mặt.
Từ lâu, người ta đã nhận thấy mái tóc vàng của phụ nữ được người châu Âu cho là đẹp hơn màu nâu hoặc đen. Thời La Mã cổ đại, phụ nữ nhuộm tóc vàng. Ở nước Ý thời trung cổ, mái tóc vàng và cái đẹp không tách rời nhau. Ở Anh, từ “vàng hoe” đồng nghĩa với “đẹp đẽ”.20 Mái tóc vàng óng của phụ nữ là một đặc điểm không thể giả mạo được trong việc chọn lọc giới tính, giống như dải đuôi dài của loài chim én. Tóc vàng ở trẻ em là một gen khá phổ biến ở người châu Âu (và rất thú vị là thổ dân Úc cũng như vậy). Vì vậy, khi một đột biến xuất hiện ở thời điểm không quá xa trong quá khứ, ví dụ ở một nơi nào đó gần Stockholm, mái tóc có màu vàng đến tận tuổi trưởng thành nhưng không vượt quá độ tuổi 20, bất kỳ người đàn ông nào có sở thích di truyền với phụ nữ tóc vàng sẽ chỉ kết hôn với phụ nữ trẻ tuổi, việc mà – trong một nền văn minh coi trọng hình thức – những người khác có thể không làm như vậy. Do đó, họ sẽ để lại nhiều hậu duệ hơn và sở thích di truyền về mái tóc vàng sẽ lan rộng. Điều này đến lượt nó sẽ gia tăng sự lan truyền của bản thân tính trạng bởi vì nó thực sự là một chỉ số trung thực về khả năng sinh sản của phụ nữ. Do đó, các quý ông thích phụ nữ tóc vàng.21
Tất nhiên, sở thích di truyền của nam giới là tùy ý, hoặc, nếu bạn thích, có thể nói nó là một câu chuyện ngụ ngôn. Có nhiều khả năng việc ưa thích tóc vàng của đàn ông Bắc Âu, nếu nó tồn tại, là một đặc điểm văn hóa được gieo vào trong họ một cách vô thức về mối liên quan giữa tóc vàng và tuổi trẻ. Mối liên hệ mà, một cách tình cờ, ngành công nghiệp mỹ phẩm đang nhanh chóng phá hoại. Nhưng ảnh hưởng là giống nhau: Một sự thay đổi di truyền do sở thích giới tính mang lại. Giả thuyết thay thế là đề xuất một số lý do tự nhiên cho việc tóc vàng có lợi thế, ví dụ, nó đi với làn da trắng, và làn da trắng sáng cho phép hấp thụ tia cực tím để giúp loại bỏ tình trạng thiếu vitamin D. Nhưng làn da không trắng hơn quá nhiều ở những người Thụy Điển tóc vàng so với người Thụy Điển tóc sẫm màu. Thực ra, làn da trắng đi với tóc đỏ chứ không phải tóc vàng.
Cho đến gần đây, chọn lọc giới tính là lý lẽ cuối cùng, khi lời kêu gọi chọn lọc tự nhiên do “môi trường” đã thất bại. Nhưng tại sao như vậy? Tại sao lại hợp lý hơn khi cho rằng người vùng Baltic chọn tóc vàng là do thiếu vitamin D hơn là cho rằng nó được chọn theo sở thích giới tính? Bằng chứng đang bắt đầu tích lũy chứng minh rằng con người là một loài có tính chọn lọc giới tính cao và nó giải thích cho sự khác biệt lớn giữa các chủng tộc về râu tóc, chiều dài mũi, độ dài tóc, độ xoăn của tóc, râu, màu mắt – những thay đổi ít liên quan đến khí hậu hoặc bất kỳ yếu tố vật lý nào khác. Ở loài trĩ đỏ, cứ một trong 46 quần thể hoang dã sống cô lập ở Trung Á lại có một sự kết hợp khác nhau trong phần trang trí bộ lông của những con chim trống: cổ trắng, đầu xanh lục, phao câu xanh lam, ngực màu cam. Tương tự như vậy, ở con người, chọn lọc giới tính là yếu tố ảnh hưởng.22
Nỗi ám ảnh của đàn ông với tuổi trẻ là đặc trưng của con người. Không có loài động vật nào khác được nghiên cứu có nỗi ám ảnh này mạnh mẽ đến như vậy. Tinh tinh đực thấy những con cái trung niên cũng như hấp dẫn như những con cái trẻ tuổi miễn là chúng đang ở thời kỳ động dục. Điều này rõ ràng là do thói quen hôn nhân trọn đời của con người, và thời gian nuôi con dài, chậm cũng là đặc trưng duy nhất của loài người. Nếu một người đàn ông dành trọn cuộc đời của mình cho một người vợ, anh ta phải biết rằng cô ấy có một đời sống sinh sản tiềm tàng lâu dài phía trước. Nói cách khác, chúng ta được sinh ra từ những người đàn ông chọn phụ nữ trẻ làm bạn đời và vì thế để lại nhiều con trai và con gái hơn những người đàn ông khác.23
THÔNG TIN TÁC GIẢ:
Matthew White Ridley (sinh năm 1958)
Nhà khoa học, nhà báo và doanh nhân người Anh. Ông nổi tiếng với các bài viết về khoa học, môi trường và kinh tế, thường xuyên cộng tác với tờ The Times.
Tác phẩm tiêu biểu:
-
The Red Queen: Sex and the Evolution of Human Nature (1994)
-
Genome (1999)
-
The Rational Optimist: How Prosperity Evolves (2010)
-
The Evolution of Everything: How Ideas Emerge (2015)
-
Viral: The Search for the Origin of COVID-19 (2021)
Lược sử thiên văn học /// Trong rất nhiều lĩnh vực và phạm vi nghiên cứu về tự nhiên, dường như thật đáng ngạc nhiên khi mà thiên văn học - lĩnh vực nghiên cứu
Sách - Trí Tuệ Đám Đông - Vì Sao Đa Số Thông Minh Hơn Thiểu Sổ Tiếp theo cuốn Tâm lý học đám đông của Le Bon (Pháp - 1895), Nhà xuất bản Tri thức
Sổ tay “Takenote Ngữ Pháp Trọng Điểm Tiếng Anh Trung Học Cơ Sở” là cuốn sách dành cho: - Học sinh trung học cơ sở đang loay hoay với các cấu trúc ngữ pháp tiếng
Công trình này giống như một tấm bản đồ giúp người đọc nhanh chóng nhìn được toàn cảnh, tiết kiệm thời gian mò mẫm trong một khu rừng đầy những thuật ngữ và tư tưởng
Bộ não người trong 30 giây (Clive Gifford): Hầu hết các bộ phận trong cơ thể đều được thiết kế để đảm nhiệm chỉ một chức năng, còn não bộ lại là cơ quan kỳ
Tham Vấn Tâm Lý Trên Nền Tảng Phật Giáo Các khái niệm và thực hành của Phật giáo ngày càng trở nên phổ biến và được áp dụng vào trong tâm lý học chuyên môn.
“Tôi không sáng tạo đến thế!” “Cuộc sống vốn dĩ vậy rồi!” là những điệp khúc khiến chúng ta mắc kẹt trong sự tự ti và rập khuôn của chính mình. Con người ta không
Tâm Lý Học Nói Gì Về Những Mã F - “Chúng ta vẫn có thể mắc trầm cảm dù không có lý do đặc biệt nào.” “Chúng ta vẫn có thể mắc trầm cảm dù
Cỏ Cây Hoa Lá "Chúng tôi tin rằng, truyện về cỏ cây hoa lá cũng là truyện về thế giới con người với tất cả ái, ố, hỉ, nộ cùng niềm tin thiêng liêng vào
Cẩm Nang Tổ Chức Sự Kiện - Tuyển Chọn, Tham Khảo Các Bài Diễn Văn, Bài Phát Biểu Dành Cho Hội Nghị, Hội Thảo Và Những Ngày Lễ Lớn Trong hoạt động thực tiễn của
Nâng cao rung động là trải nghiệm cuộc sống thường ngày bằng sự tỉnh thức và trân trọng! Có thể chúng ta đã nghe đâu đó rằng đây là thời đại tỉnh thức. Người ta
Bạn muốn giúp trẻ hiểu về khoa học máy tính, nhưng không biết bắt đầu từ đâu? Cuốn sách này sẽ hướng dẫn trẻ tư duy logic, các mô hình phát hiện và chia nhỏ
Người trẻ ngày nay phải đối diện trước vô vàn lựa chọn, làm thế nào chúng ta có thể đưa ra lựa chọn đúng đắn và hợp lí ở giai đoạn chập chững bước vào
Hãy cùng đọc bộ sách “Là ai? - Chân dung những người làm thay đổi thế giới" để hiểu được những thăng trầm, những biến cố, những thành công trong cuộc đời của mỗi thiên
Năm 1965, nhà giáo Phan Nam Sinh - con của ông - tiến hành việc soạn, sắp xếp, lập danh mục và gói buộc toàn bộ sách vở, báo chí cùng các bản thảo viết
Quyển sách "Phương Pháp Ghi Nhớ Đỉnh Cao" là cuốn sách chia sẻ những phương pháp rất khoa học được áp dụng để rèn luyện khả năng ghi nhớ. Và còn hơn thế, cuốn sách
Sách: Vật Phẩm Phong Thủy – Ban phúc lộc bình an áp dụng cho gia đình và công sở Vật phẩm phong thủy là những đồ vật được sử dụng với mong muốn mang lại
Viết luận văn là giai đoạn cuối cùng và trọng yếu nhất của một công trình nghiên cứu khoa học. Tập chuyên khảo này tóm lược những tiêu chí của một luận văn khoa học
Sách Khám Phá Khoa Học: Điều Gì Đó Ẩn Sâu - Thế Giới Lượng Tử Và Không - Thời Gian Đột Sinh Cơ học lượng tử, ngành vật lý đã giúp các nhà khoa học
Combo Hậu Khủng Hoảng: Bảy Bí Quyết Bảo Toàn Của Cải Trong Thời Gian Tới và Công Cụ Và Vũ Khí - Tiềm Năng Và Hiểm Họa Thời Đại Số ( Sổ Tay ) Hậu
Hiệu lực thi hành 1. Luật này có hiệu lực thi hành từ ngày 01 tháng 7 năm 2024. 2. Luật Giao dịch điện tử số 51/2005/QH11 hết hiệu lực kể từ ngày Luật này
Phục hồi sau trầm cảm Tâm lý học chấm dứt mọi cảm giác hối hận, tự trách, lo âu, bồn chồn Chúng ta đang sống trong một thời đại có quá nhiều vấn đề khiến
Khi bác sĩ Michael Greger, người sáng lập , đào sâu các nghiên cứu y khoa về chống lão hóa được bình duyệt hàng đầu, ông nhận ra rằng chế độ ăn uống là biện
Năm 1937, Napoleon Hill đã thay đổi thế giới với cuốn Nghĩ giàu làm giàu – một trong những cuốn sách bán chạy nhất mọi thời đại, với hơn 20 triệu bản in và được
Nổi tiếng bởi nền văn học kỳ vĩ của mình, nước Nga cũng có một nền triết học sâu sắc và độc đáo, nhuần thấm bản sắc dân tộc và chan chứa ý nghĩa toàn
Tác giả: Alicia Healey Dịch giả: Phan Quế Anh Nhà xuất bản: Thế Giới Số trang: 196 Kích thước: 15x21cm Ngày phát hành: 09-01-2020 Bởi vì, họ có các thị nữ.
TÁC GIẢ: Ascending Vibrations Dịch giả: Hạnh Nguyễn THÔNG TIN XUẤT BẢN: Giá bìa: 179.000 Kích thước: 13x19 Số trang: 352 Mã EAN: 8936066699983 NXB liên kết: NXB Thanh Niên Sách do Công ty TNHH
Mã Kim Đồng: 5191500010079 ISBN: 978-604-2-15374-4 Tác giả: Kinh Duy Trịnh Tôn Nữ Thị Bích Trâm Đối tượng: Thiếu niên (11 – 15) Khuôn Khổ: 17x24 cm Số trang: 100 Định dạng: bìa mềm Trọng
Bạn có đang ở trong một mối quan hệ độc hại? Một mối quan hệ khiến bản thân bạn luôn cảm thấy tiêu cực, đánh mất chính mình, bị kiểm soát, gò ép và bị
Bài tập nâng cao Hán ngữ tích hợp MSUTONG trung cấp quyển 2 có cấu trúc đề thi phức tạp, độ khó cao, bám sát với đề thi, giúp người học tự tin đạt được
Kinh tế thế giới đến năm 2030 sẽ có những phát triển như thế nào? Thế giới sẽ thay đổi ra sao? Vị thế của Mỹ, Trung Quốc trong thời đại mới? Chiến tranh thương
TRƯỚC NHÀ CÓ CÂY HOÀNG MAI (tái bản lần thứ nhất có bổ sung và chỉnh sửa) Trước nhà có cây hoàng mai: Những ghi chép về Huế - xứ sở phong rêu kiêu sa
Con đường Trung Quốc và phát triển kinh tế chất lượng cao (Sách tham khảo) Giá bìa : 313.000 Xuất bản năm 2025 Trân trọng giới thiệu tới quý vị bạn đọc.
Từ lâu, chó không chỉ là vật nuôi mà là người bạn trong mỗi gia đình. Lựa chọn giống chó phù hợp và chăm sóc chúng được các chủ nuôi quan tâm nhiều hơn, nhất
Luật Đất đai số 45/2013/QH13 ngày 29 tháng 11 năm 2013 của Quốc hội, có hiệu lực kể từ ngày 01 tháng 07 năm 2014, được sửa đổi, bổ sung bởi: Luật số 35/2018/QH14 ngày
Trong cuốn sách này, tác giả đã tổng kết ra những trường hợp điển hình, thông qua đào sâu phân tích và thảo luận để dẫn mọi người cùng tìm kiếm và “nhìn thấy" mô
Âm nhạc có thể khiến chúng ta xúc động, kể những câu chuyện về đức tin, sự đau khổ hoặc tình yêu. Âm nhạc phổ biến ở tất cả các nền văn hóa trên thế
Sự Thật Về Thế Giới: Mười Lý Do Khiến Ta Hiểu Sai Về Thế Giới - Và Vì Sao Thế Gian Này Tốt Hơn Ta Tưởng Khi được hỏi những câu hỏi đơn giản về
Du hành vào cõi toàn thức là một tác phẩm dành cho người mới bắt đầu tìm hiểu về Thôi miên Nhân văn với tên gốc Pháp là L’Hypnose Humaniste Pour les Débutants. Vì thế
Hồ Sơ Tâm Lí Tội Phạm - Tập 5 BỘ SÁCH CHẤN ĐỘNG NHẤT VỀ TÂM LÍ TỘI PHẠM. PHƠI BÀY TRỌN VẸN NHỮNG GÓC KHUẤT NỘI TÂM CỦA KẺ THỦ ÁC. Kể từ khi
Căn cứ Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam; Quốc hội ban hành Luật Lâm nghiệp. Luật này có hiệu lực thi hành từ ngày 01 tháng 01 năm 2019 Luật
HIỆU ỨNG LUCIFER – TẬP 2 Phần tiếp theo của tập 2 viết về thí nghiệm nhà tù Stanford sẽ kể lại chi tiết tình huống nghiên cứu về sự biến đổi của các sinh
Nếu một điều tồi tệ có thể xảy ra, nó sẽ xảy ra! Khi một món đồ quan trọng bị rơi, nó có xu hướng lăn tới dưới ngăn tủ nặng nhất. Khi hai tay
Quyển sách không chỉ chuyển tải những vấn đề về môi trường sinh thái bắt nguồn từ ý chí và tham vọng chính trị của con người mà còn rung lên hồi chuông kêu gọi
“Đời người rộng mở, giản đơn mà sống” là tuyển tập những câu chuyện nhỏ về cuộc sống, tuổi trẻ và tình yêu, gợi ra những suy ngẫm về đời người. Bằng lối viết trong
Kiến trúc - một nghề nghiệp rất quen thuộc nhưng cũng có phần “xa lạ” bởi các đặc thù. Tương tự, kiến trúc sư - những con người hành nghề kiến trúc, tưởng bình thường
Sách - Bí quyết 1000 đơn Shopee, Lazada, Tiki toàn tập (SDV) Bí quyết 1.000 đơn Shopee, Lazada, Tiki Bán hàng trên các nền tảng TMĐT như Shopee, Lazada, Tiki, Sendo là xu thế không
1. Tác giả Jerome S. Bruner (1915-2016) là một trong những nhà tâm lí học (TLH) nổi tiếng và có ảnh hưởng nhất thế kỉ XX. Ông là một trong những gương mặt then chốt
Cuốn sách này hướng tới việc xem xét và đánh giá phản biện những thay đổi và tính nhất quán trong cách diễn giải và biểu đạt chiến tranh của các học giả, cơ quan
Trẻ em ngày nay với chiếc điện thoại dường như được “cấy ghép” luôn vào tay đã trở thành thế hệ mà người ta gọi là “thế hệ smart”. Việc tiếp cận thường xuyên với
Giải mã chuyện đại tiện là cuốn sách có một không hai giúp bạn thay đổi lối sống sao cho thân thiện với “mông”, nghĩa là giải quyết dứt điểm tình trạng táo bón của
LỜI TÁC GIẢ Trong mảnh vườn của mình, tôi đã khai thác một khoảnh đất mới, đó là viết một cuốn lịch sử văn học hiện đại Trung Quốc có hình ảnh minh họa và
Nội dung sách luật điện lực bao gồm các văn bản mới nhất có liên quan đến Quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Điện lực năm 2013, về quy hoạch
Qua các công trình nghiên cứu và hoạt động chính sách, David Sainsbury đã xây dựng một hệ thống lý luận mới và sắc bén, có ảnh hưởng lớn tới các nhà hoạch định chính
Lịch Sử Cơ Đốc Giáo Việt Nam Thế Kỷ 16 - 19 Lịch Sử Cơ Đốc Giáo Việt Nam Thế Kỷ 16 - 19là một công trình nghiên cứu đồ sộ, tâm huyết trong hơn
Tác giả: Brian Fagan Dịch giả: Quỳnh Chi Nhà xuất bản: Thế Giới Kích thước: 15.5x24 cm Số trang: 368 Ngày phát hành: 2024 Giới thiệu sách Mới xuất hiện từ thế kỷ 18, khảo
“Đi dọc Hà Nội” cùng với “Đi ngang Hà Nội” là hai nửa hoàn thiện nên chân dung một Hà Nội thăng trầm theo dòng lịch sử. Nhưng ở đây là một lịch sử khác
Thần Số Học: Sức Mạnh Của Những Con Số ------------ Thần số học bắt đầu phổ biến mạnh tại Việt Nam từ đầu năm 2020 trùng với thời điểm dịch Covid bắt đầu xâm nhập
Trang đầu 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 Trang cuối
👁️
4 | ⌚2025-09-12 23:39:49.800
VNĐ: 269,000
Mua hàng tại Shopee giảm thêm 30%


NỘI DUNG CHÍNH Chúng ta sẽ không bao giờ hiểu được chính mình nếu chúng ta không hiểu bản tính người đã tiến hóa ra sao, và không thể hiểu nó tiến hóa ra sao
Hoàng Hậu Đỏ - Tình Dục Và Sự Tiến Hóa Của Bản Tính Người Chúng ta sẽ không bao giờ hiểu được chính mình nếu chúng ta không hiểu bản tính người đã tiến hóa
Hoàng Hậu Đỏ: Tình Dục Và Sự Tiến Hóa Của Bản Tính Người Nội dung: Chúng ta sẽ không bao giờ hiểu được chính mình nếu chúng ta không hiểu bản tính người đã tiến
Hoàng Hậu Đỏ: Tình Dục Và Sự Tiến Hóa Của Bản Tính Người Nội dung: Chúng ta sẽ không bao giờ hiểu được chính mình nếu chúng ta không hiểu bản tính người đã tiến
Cuốn sách tuyển chọn các bài báo, công trình, bài viết, sáng tác bàn về vấn đề phụ nữ của bà Huỳnh Thị Bảo Hòa, một trong những nữ sĩ nổi tiếng VN đầu thế
Tác phẩm: “Kinh nghiệm và Giáo dục” (Experience and Education) Tác giả: John Dewey| Dịch: Phạm Anh Tuấn Tủ sách Khai phóng do Viện IRED phát hành | Nhà xuất bản Tri Thức KINH NGHIỆM
Hơn 2000 năm đi sâu tìm hiểu bản tính con người nhưng dường như đề tài này vẫn chưa cạn đối với các nhà khoa học. Nhà khoa học Matthew White Ridley, bằng những công
Hơn 2000 năm đi sâu tìm hiểu bản tính con người nhưng dường như đề tài này vẫn chưa cạn đối với các nhà khoa học. Nhà khoa học Matthew White Ridley, bằng những công
Combo GEN: Lịch Sử Và Tương Lai Của Nhân Loại + Năng Lượng GEN: Lịch Sử Và Tương Lai Của Nhân Loại GEN là một khái niệm trừu tượng, một thông điệp, một điều bí
THEO DẤU HOÀNG HẬU NAM PHƯƠNG VÀ VUA BẢO ĐẠI I. GIỚI THIỆU CHUNG “Theo dấu Hoàng hậu Nam Phương và Vua Bảo Đại” là cuốn tư liệu nhân vật viết về con người, cuộc
"Cải cách giáo dục là công việc hệ trọng có quan hệ mật thiết đến sự suy thịnh quốc gia dân tộc và tương lai của nhiều thế hệ, vì vậy cần phải được tiến
Tên sách : Giáo dục Việt Nam học gì từ Nhật Bản Tác giả: Nguyễn Quốc Vương Khổ sách: 15x23 Giá bìa: 123.000 đồng "Cải cách giáo dục là công việc hệ trọng có quan
Trái đất chuyển mình: Một lịch sử chưa kể về nhân loại (Bản đặc biệt) Tác giả: Peter Frankopan Dịch giả: Nguyễn Linh Chi, Đặng Thị Thái Hà, Hoàng Thảo, Phạm Danh Việt Lời giới
TRÁI ĐẤT CHUYỂN MÌNH - ẤN BẢN BÌA VẢI [Số lượng giới hạn] NHỮNG ĐẶC ĐIỂM RIÊNG BIỆT CỦA ẤN BẢN NÀY: 1. Thông tin cơ bản: Bìa cứng, gáy tròn, khổ 16x24cm, 920 trang,
Trái đất chuyển mình: Một lịch sử chưa kể về nhân loại (Bản đặc biệt) Tác giả: Peter Frankopan Dịch giả: Nguyễn Linh Chi, Đặng Thị Thái Hà, Hoàng Thảo, Phạm Danh Việt Lời giới
III. TRÍCH ĐOẠN “Trong tất cả những ân huệ mà chúng ta có thể tạ ơn trời, vị Hoàng hậu trẻ tuổi đã nhận được điều quý giá nhất: đó là thu hút trái
Trái Đất Chuyển Mình - Một Lịch Sử Chưa Kể Về Nhân Loại (Bìa Cứng) “Trái đất chuyển mình - Một lịch sử chưa kể về nhân loại góp phần khỏa lấp một khoảng trống
Sống mãnh liệt – Cuốn sách mới nhất của Rainer Zitelmann khám phá cách những người khuyết tật đạt được những điều phi thường trong cuộc sống và đặt ra những cột mốc mà dường
Hai ấn bản trước của Bài học Phần Lan đã mô tả cách một quốc gia Bắc Âu nhỏ bé xây dựng nên hệ thống trường học cung cấp khả năng tiếp cận nền giáo
Tác giả: John S. Strong, Tiến sĩ Phật học Đại học Chicago, Giáo sư Đại học Bates (Hoa Kỳ), là Giáo sư thỉnh giảng ở nhiều Đại học nổi tiếng thế giới như Chicago, Harvard,
Món Ăn Thay Thuốc - Phòng Trị Bệnh Bằng Món Ăn Hàng Ngày (Ngon, Hấp Dẫn, Dễ Làm) Cuốn sách Món Ăn Thay Thuốc - Phòng Trị Bệnh Bằng Món Ăn Hàng Ngày (Ngon, Hấp
GIỚI THIỆU SÁCH Sách - Bài tập tiếng việt 5 phát triển năng lực , được biên soạn theo Chương trình Giáo dục phổ thông mới, với mục tiêu phát triển năng lực cho học
Để Hiểu Nghệ Thuật (Sách in màu toàn bộ trên giấy C120) “Để hiểu nghệ thuật” của tác giả Janetta Rebold Benton nằm trong bộ sách công cụ giúp hiểu nghệ thuật trong tầm tay
_ Tượng quan công cầm đao trấn ải được làm bằng chất liệu gỗ hương đá liền khối tự nhiên 100% _ Kt cao 60×23×20cm _ Tượng quan công cầm đao sau nưng cắm những
Inventors: Incredible Stories Of The World's Most Ingenious Inventions Meet the masterminds behind the greatest inventions in history with this nonfiction book for kids aged 7 to 9. Step into Leonardo da Vinci's workshop, relax
"Nam Hoa kinh” hay còn gọi “Trang Tử” được xem là tác phẩm triết học nổi tiếng nhất của Trang Tử thời Chiến Quốc. Ngoài giá trị triết lý, tác phẩm còn có giá trị
Nhằm giúp các em học tốt hơn môn tiếng Anh, đặc biệt là bồi dưỡng kiến thức cho học sinh khá giỏi, chúng tôi đã nghiên cứu, tổng hợp và biên soạn cuốn sách này.
Hành trình vào tâm trái Đất là một cuốn tiểu thuyết khoa học viễn tưởng của Jules Verne xuất bản vào năm 1864. Câu chuyện kể về một giáo sư người Đức tin rằng
. ĐÂY LÀ RẬP BẰNG GIẤY, KHÔNG PHẢI QUẦN ÁO MẶC ĐƯỢC, Rập được in từ giấy A0 – Dạng bảng vẽ, không phải sản phẩm. Rập đã được may thử, Rập áo may vải
• 3 lớp : bạc chống nóng ướt; vải nỉ chống trầy, lớp bông • bạc 4D vân đẹp • sản phẩm bền; tặng túi xếp gọn vào túi du lịch • Viền dạ quang
SẢN PHẨM CHÍNH HÃNG 100% NHẬP KHẨU TRỰC TIẾP TỪ ĐÀI LOAN TÊN SẢN PHẨM: Serum tăng cường chân tóc hỗ trợ mọc tóc Dr's Formula Root-Strengthening Serum THƯƠNG HIỆU: DR'S FORMULA KÍCH CỠ: chai
Quy cách: Bìa mềm NXB: Puffin Books Ngôn ngữ: tiếng Anh #### Getting Chocolate Fever can change your ideas about chocolate and life! Henry Green is a boy who loves chocolate. He likes it bitter,
i-Learn Smart Start là bộ giáo trình tiếng Anh gồm 5 cấp độ dành cho học sinh Tiểu học tại Việt Nam. Giáo trình được nghiên cứu và biên soạn bởi đội ngũ các tác
Bạn đã bao giờ cảm thấy như cuộc sống liên tục thử thách bạn, khiến bạn phải không ngừng vật lộn để vượt qua những khó khăn và thất bại bất ngờ? Từ nỗi mất
Sen cây nóng lạnh thân vuông inox mờ GS8005 - Bát sen & tay sen được làm từ inox 304 với nhiều đầu phun tạo áp lực nước mạnh cho bạn cảm giác thoải nhất
Vì sao cuốn giáo trình tiếng Trung này có thể giải quyết hết những vấn đề của bạn? Trình bày khoa học, chi tiết phù hợp cho việc tự học, tự ôn tập sau những
Con không ngốc, con chỉ thông minh theo một cách khác là một cuốn hồi ký thuật lại hành trình trưởng thành của Lư Tô Vỹ, một hành trình kỳ diệu nhất mà cũng chân
Cuốn sách “NHỮNG TRÒ CHƠI GIÚP TRẺ 0-2 TUỔI PHÁT TRIỂN TOÀN DIỆN THỂ CHẤT VÀ TÂM HỒN” của tác giả người Nhật - Nana Hatano sẽ chỉ cha mẹ cách chơi cùng con vô
Mĩ Thuật 8 (Kết Nối) Mĩ Thuật 8 Kết nối tri thức theo chương trình giáo dục phổ thông mới sẽ chính thức được sử dụng trong năm học 2023-2024. Với cách thể hiện phong
“Xã hội này ‘định giá' một cá nhân bằng năng suất, hiệu suất và bằng sự tối ưu hóa tiềm năng của họ. Ta phải liệu mà trở nên bận rộn, không thì sẽ bị
NỘI DUNG CHÍNH Chúng ta sẽ không bao giờ hiểu được chính mình nếu chúng ta không hiểu bản tính người đã tiến hóa ra sao, và không thể hiểu nó tiến hóa ra sao
Hoàng Hậu Đỏ - Tình Dục Và Sự Tiến Hóa Của Bản Tính Người Chúng ta sẽ không bao giờ hiểu được chính mình nếu chúng ta không hiểu bản tính người đã tiến hóa
Hoàng Hậu Đỏ: Tình Dục Và Sự Tiến Hóa Của Bản Tính Người Nội dung: Chúng ta sẽ không bao giờ hiểu được chính mình nếu chúng ta không hiểu bản tính người đã tiến
Hoàng Hậu Đỏ: Tình Dục Và Sự Tiến Hóa Của Bản Tính Người Nội dung: Chúng ta sẽ không bao giờ hiểu được chính mình nếu chúng ta không hiểu bản tính người đã tiến
Hoàng Hậu Đỏ - Tình Dục Và Sự Tiến Hóa Của Bản Tính Người Chúng ta sẽ không bao giờ hiểu được chính mình nếu chúng ta không hiểu bản tính người đã tiến hóa
Chúng ta sẽ không bao giờ hiểu được chính mình nếu chúng ta không hiểu bản tính người đã tiến hóa ra sao, và không thể hiểu nó tiến hóa ra sao nếu không hiểu
NỘI DUNG CHÍNH Chúng ta sẽ không bao giờ hiểu được chính mình nếu chúng ta không hiểu bản tính người đã tiến hóa ra sao, và không thể hiểu nó tiến hóa ra sao
**Con lợn** hay **con heo** là loài vật đã gắn bó lâu đời với con người và xung quanh đó là nhiều câu chuyện trong văn hóa đại chúng về con lợn. Trong văn hóa,
**Hiếu Khâm Hiển Hoàng hậu**; (chữ Hán: 孝欽顯皇后; ; ; trước đây La Mã hóa là **Từ Hi Thái hậu T'zu-hsi**; 29 tháng 11 năm 1835 – 15 tháng 11 năm 1908), thường được gọi
**Đồng tính luyến ái** là sự hấp dẫn lãng mạn, sự hấp dẫn tình dục hoặc hành vi tình dục giữa những người cùng giới tính hoặc giới tính xã hội. Là một xu hướng
| religion_year = 2018 | religion_ref = | regional_languages = | demonym = | ethnic_groups = | ethnic_groups_year = 2016 | ethnic_groups_ref = | capital = Tokyo (de facto) | largest_city = Tập tin:PrefSymbol-Tokyo.svg Tokyo
**Friedrich II** (24 tháng 1 năm 171217 tháng 8 năm 1786) là vua nước Phổ trị vì từ ngày 31 tháng 5 năm 1740 cho đến khi qua đời vào ngày 17 tháng 8 năm
**Đại Thắng Minh Hoàng hậu** (chữ Hán: 大勝明皇后; 952 - 1000), dã sử xưng gọi **Dương Vân Nga** (楊雲娥), là Hoàng hậu của 2 vị Hoàng đế thời kỳ đầu lập quốc trong Lịch sử
nhỏ|[[Hirohito|Thiên hoàng Chiêu Hòa]] là một giai đoạn trong lịch sử Nhật Bản tương ứng với thời gian tại vị của Thiên hoàng Chiêu Hòa, từ ngày 25 tháng 12 năm 1926 đến 7 tháng
**Vai trò của Kitô giáo với nền văn minh nhân loại** rất lớn và phức tạp. Nó đan xen với lịch sử và sự hình thành của xã hội phương Tây, và nó đã đóng
thumb|right|Giới tính và xu hướng tính dục khác nhau của mỗi người **Tính dục ở loài người** là năng lực giới tính, thể chất, tâm lý, và sinh dục, bao gồm mọi khía cạnh đặc
Phong cảnh cố đô nhìn từ núi Mã Yên Cửa Đông vào [[đền Vua Đinh Tiên Hoàng]] **Quần thể di tích Cố đô Hoa Lư** là hệ thống các di tích về kinh đô Hoa
**George VI của Liên hiệp Anh** (Albert Frederick Arthur George; 14 tháng 12 năm 1895 – 6 tháng 2 năm 1952) là Quốc vương của Vương quốc Liên hiệp Anh và các quốc gia tự
Quân kỳ của Quân đội Đức quốc xã**Lịch sử quân sự Đức trong Chiến tranh thế giới thứ hai** bắt đầu từ quân số 100.000 do Hòa ước Versailles hạn chế, không được quyền có
Đặc trưng giai đoạn này của Liên xô là sự lãnh đạo của **Joseph Stalin**, người đang tìm cách tái định hình xã hội Xô viết với nền kinh tế kế hoạch nhiều tham vọng,
**Frankfurt** là một thành bang lớn của Đế chế La Mã Thần thánh, là nơi diễn ra các cuộc bầu cử đế quốc từ năm 885 và là thành phố tổ chức Lễ đăng quang
right|thumb|[[Phân tầng xã hội truyền thống của những nước phương tây trong thế kỷ XV]] right|thumb **Giáo hội và nhà nước ở châu Âu thời trung cổ** nêu rõ sự tách biệt nguyên tắc phân
thumb|_[[Sappho và Erinna trong khu vườn ở Mytilene_ bởi Simeon Solomon, 1864]] thumb|right|Biểu tượng đại diện cho người đồng tính nữ được tạo nên từ hai [[biểu tượng thiên văn của sao Kim lồng vào
Bài **Lịch sử Israel** này viết về lịch sử quốc gia Israel hiện đại, từ khi được tuyên bố thành lập năm 1948 cho tới tới hiện tại. Nền độc lập của Nhà nước Israel
**Cuộc khủng hoảng tị nạn Ukraina** là một cuộc di chuyển lớn của người dân Ukraina trong cuộc xâm lược do Nga tiến hành vào năm 2022. Khủng hoảng bắt đầu với cuộc xâm lược
**Maximilian II** (31 tháng 7 năm 1527 – 12 tháng 10 năm 1576) là Hoàng đế La Mã Thần thánh từ năm 1564 cho đến khi ông qua đời năm 1576. Là thành viên của
**Chế độ Uông Tinh Vệ** là tên gọi của giới sử gia dành cho **Chính phủ Cải tổ Quốc dân Trung Hoa Dân Quốc** (Tiếng Trung Quốc**:** 中華民國國民政府; Bính âm : _Zhōnghuá mínguó guómín zhengfǔ),_
**Luise Ulrike của Phổ** (; 24 tháng 7 năm 1720 – 16 tháng 7 năm 1782) là Vương hậu Thụy Điển từ năm 1751 đến năm 1771 với tư cách là phối ngẫu của Adolf
thumb|Các khu định cư cổ đại tại Krym và khu vực xung quanh thumb|Đồng xu từ [[Chersonesus biểu thị Artemis, hươu, bò, dùi cui và bao đựng tên ()]] Lịch sử thành văn của bán
**Báo sư tử** (_Puma concolor_) hay **báo cuga** (tiếng Anh: **Cougar**) là một loài mèo lớn trong Họ Mèo phân bố ở Bắc Mỹ, Trung Mỹ và Nam Mỹ. Phạm vi của nó kéo dài
**Franz II** (tiếng Anh: Francis II; 12 tháng 2 năm 1768 – 2 tháng 3 năm 1835) là Hoàng đế cuối cùng của Đế quốc La Mã Thần thánh (1792 – 1806) với đế hiệu
Malaysia là một quốc gia tại Đông Nam Á, vị trí hàng hải chiến lược của nó có những ảnh hưởng căn bản đối với lịch sử quốc gia. Văn hóa Ấn Độ giáo và
**Friedrich Wilhelm I**, tên thật là **Friedrich Wilhelm von Hohenzollern**, (14 tháng 8 năm 1688 – 31 tháng 5 năm 1740), phiên âm tiếng Việt là **Phriđrích I Vinhem** là một thành viên của Hoàng
**Henri xứ Bourbon** (; 13 tháng 12 năm 1553 – 14 tháng 5 năm 1610), cũng gọi là **Henri IV của Pháp** () hoặc **Enrique III của Navarra** (), là Vua nước Pháp từ năm
**Người Tráng** hay **người Choang** (Chữ Tráng Chuẩn: Bouxcuengh, //; Chữ Nôm Tráng: 佈壯; Chữ Hán giản thể: 壮族, phồn thể: 壯族, bính âm: Zhuàngzú; Chữ Thái: ผู้จ้วง, _Phu Chuang_) là một nhóm dân tộc
nhỏ|phải|[[Ngựa là loài được thuần hóa để sử dụng trong chiến tranh từ sớm, là động vật gắn liền với chiến trường, trận địa, với các vị danh tướng]] **Động vật trong quân sự**, **chiến
Lĩnh vực tâm lý học đã nghiên cứu sâu rộng về đồng tính luyến ái như một xu hướng tính dục của con người. Hiệp hội Tâm thần Hoa Kỳ đã đưa đồng tính luyến
**Bình Định** là một tỉnh cũ ven biển nằm ở phía bắc vùng Duyên hải Nam Trung Bộ, miền Trung, Việt Nam. Ngày 12 tháng 6 năm 2025, Quốc hội thông qua Nghị quyết số
**Song tính luyến ái** (tiếng Anh: **Bisexuality**) chỉ sự hấp dẫn hoặc hành vi tình cảm hoặc tình dục với giới nam và nữ hoặc nhiều hơn một giới. "Song tính" cũng có thể được
**Công khai tính dục** (_coming out of the closet_, thường được nói ngắn gọn là **coming out**), là một cụm ẩn dụ cho việc người thuộc cộng đồng LGBT tự tiết lộ về xu hướng
**Hội họa dân gian Việt Nam** là thuật ngữ mô tả một loại hình mỹ thuật dân gian đã hiện diện từ rất lâu đời tại Việt Nam và thường được sáng tác bởi các
**Nhật Bản xâm lược Thái Lan** là cuộc chiến giữa Thái Lan và Đế quốc Nhật Bản xảy ra vào ngày 8 tháng 12 năm 1941. Mặc dù có giao tranh ác liệt ở miền
thumb|right|Mô hình tàu của đội thám hiểm Trịnh Hòa, [[bảo tàng khoa học Hồng Kông.]] **Trịnh Hòa hạ Tây Dương** là bảy chuyến thám hiểm hàng hải của hạm đội kho báu cho nhà Minh
thumb|upright=1.4|[[Đất xấu khắc vào đá phiến sét dưới chân cao nguyên Bắc Caineville, Utah, trong đèo được khắc bởi sông Fremont và được gọi là the Blue Gate. Grove Karl Gilbert đã nghiên cứu các
**Người Pháp gốc Việt** là nhóm người có tổ tiên xuất xứ từ Việt Nam nhưng sau định cư ở Pháp. Đây là một trong những cộng đồng Việt kiều lớn nhất thế giới. Vì
**Hoa hậu Thế giới **(tiếng Anh: **Miss World**) là tên cuộc thi sắc đẹp quốc tế được Sách Kỷ lục Guinness công nhận là cuộc thi có có quy mô lớn thứ nhất trên thế
**Thanh Hóa** là thành phố tỉnh lỵ cũ của tỉnh Thanh Hóa, Bắc Trung Bộ, Việt Nam. Thành phố Thanh Hóa từng là một trong những thành phố trực thuộc tỉnh lớn nhất của cả
**Đôn Túc Hoàng quý phi** (chữ Hán: 敦肅皇貴妃; Khoảng 1695 - 27 tháng 12, năm 1725), Niên thị (年氏), Hán Quân Tương Hoàng kỳ, là một phi tần rất được sủng ái của Thanh Thế
**Maximilian Franz của Áo**, (tên đầy đủ tiếng Đức là _Maximilian Franz Xaver Joseph Johann Anton de Paula Wenzel von Österreich_; 8 tháng 12 năm 1756 – 27 tháng 7 năm 1801), là Tuyển hầu
**Nhà Hậu Kim** (1616–1636) là một triều đại Trung Quốc được thành lập bởi thủ lĩnh Kiến Châu Nữ Chân Nỗ Nhĩ Cáp Xích ở Mãn Châu trong khoảng thời gian 1616-1636, và là tiền