Tụ điện là một loại linh kiện điện tử thụ động, là một hệ hai vật dẫn và ngăn cách nhau bởi một lớp cách điện. Khi có chênh lệch điện thế tại hai bề mặt, tại các bề mặt sẽ xuất hiện điện tích cùng điện lượng nhưng trái dấu.
Sự tích tụ của điện tích trên hai bề mặt tạo ra khả năng tích trữ năng lượng điện trường của tụ điện. Khi chênh lệch điện thế trên hai bề mặt là điện thế xoay chiều, sự tích luỹ điện tích bị chậm pha so với điện áp, tạo nên trở kháng của tụ điện trong mạch điện xoay chiều.
Về mặt lưu trữ năng lượng, tụ điện có phần giống với ắc quy. Mặc dù cách hoạt động của chúng thì hoàn toàn khác nhau, nhưng chúng đều cùng lưu trữ năng lượng điện. Ắc quy có 2 cực, bên trong xảy ra phản ứng hóa học để tạo ra electron ở cực này và chuyển electron sang cực còn lại. Tụ điện thì đơn giản hơn, nó không thể tạo ra electron - nó chỉ lưu trữ chúng. Tụ điện có khả năng nạp và xả rất nhanh. Đây là một ưu thế của nó so với ắc quy.
Lịch sử
nhỏ|Bốn bình tích điện Leyden ở Bảo tàng Boerhaave, Leiden, Hà Lan
Vào tháng 10 năm 1745, nhà vật lý học Ewald Georg von Kleist ở Pomerania, nước Đức, phát hiện ra điện tích có thể được lưu trữ bằng cách nối máy phát tĩnh điện cao áp với một đoạn dây qua một bình thủy tinh chứa nước. Tay của Von Kleist và nước đóng vai trò là chất dẫn điện, và bình thủy tinh là chất cách điện (mặc dù các chi tiết ở thời điểm đó được xác nhận là miêu tả chưa đúng). Von Kleist phát hiện thấy khi chạm tay vào dây dẫn thì phát ra một tia lửa điện lớn và sau đó ông cảm thấy rất đau, đau hơn cả khi chạm tay vào máy phát tĩnh điện. Sau đó một năm, nhà vật lý người Hà Lan Pieter van Musschenbroek làm việc tại đại học Leiden, phát minh ra một bình tích điện tương tự, được đặt tên là bình Leyden.
Sau đó Daniel Gralath là người đầu tiên kết hợp nhiều bình tích điện song song với nhau thành một quả "pin" để tăng dung lượng lưu trữ. Benjamin Franklin điều tra chiếc bình Leyden và đi đến kết luận rằng điện tích đã được lưu trữ trên chiếc bình thủy tinh, không phải ở trong nước như những người khác đã giả định. Từ đó, thuật ngữ "battery" hay Tiếng Việt gọi là "pin" được thông qua. Sau đó, nước được thay bằng các dung dịch hóa điện, bên trong và bên ngoài bình Layden được phủ bằng lá kim loại. Để lại một khoảng trống ở miệng để tránh tia lửa điện giữa các lá. Bình layden là bình tích điện đầu tiên có điện dung khoảng 1,11 nF (nano Farad).
Các tham số chính của tụ điện
Các tham số chính của tụ điện có điện dung danh định, điện áp và nhiệt độ làm việc cao nhất.
Ngoài ra là các tham số tinh tế, dành cho người thiết kế hay sửa chữa thiết bị chính xác cao: Hệ số biến đổi điện dung theo nhiệt độ, độ trôi điện dung theo thời gian, độ rò điện, dải tần số làm việc, tổn hao điện môi, tiếng ồn,... và thường được nêu trong Catalog của linh kiện.
Điện dung
Vật thể nói chung đều có khả năng tích điện, và khả năng này đặc trưng bởi điện dung , xác định tổng quát qua điện lượng theo biểu thức:
:
Trong đó:
- C: điện dung, có đơn vị là farad;
- Q: điện lượng, có đơn vị là coulomb, là độ lớn điện tích được tích tụ ở vật thể;
- U: điện áp, có đơn vị là vôn, là điện áp ở vật thể khi tích điện.
Điện dung của tụ điện
Trong tụ điện thì điện dung phụ thuộc vào diện tích bản cực, vật liệu làm chất điện môi và khoảng cách giữ hai bản cực theo công thức:
: εrε0.
Trong đó:
- C: điện dung, có đơn vị là farad [F];
- εr: Là hằng số điện môi hay còn gọi là điện thẩm tương đối (so với chân không) của lớp cách điện;
- ε0: Là hằng số điện thẩm (ε0 ≈1÷(91094π)≈8.85418781710−12);
- d: là chiều dày của lớp cách điện;
- S: là diện tích bản cực của tụ điện.
Đơn vị của đại lượng điện dung là Fara [F]. Trong thực tế đơn vị Fara là trị số rất lớn, do đó thường dùng các đơn vị đo nhỏ hơn như micro Fara (1µF=10−6F), nano Fara (1nF=10−9F), picoFara (1pF=10−12F).
phải|Tụ điện phân cực, [[tụ điện điện phân|tụ hóa]]
Thông thường do sự lão hóa vật liệu mà nhiều loại tụ có điện dung giảm theo thời gian. Các tụ hóa có mức độ giảm lớn nhất, và thường gọi là "già cỗi". Nó dẫn đến sai lệch hoạt động của mạch điện tử.
thumb|Dãy tụ 150 KV bù pha trong truyền tải điện
Điện áp làm việc
Tụ điện được đặc trưng bởi thông số điện áp làm việc cao nhất và được ghi rõ trên tụ nếu có kích thước đủ lớn. Đó là giá trị điện áp thường trực rơi trên tụ điện mà nó chịu đựng được. Giá trị điện áp tức thời có thể cao hơn điện áp này một chút, nhưng nếu quá cao, ví dụ bằng 200% định mức, thì lớp điện môi có thể bị đánh thủng, gây chập tụ.
Trước đây giá thành sản xuất tụ điện cao, nên tụ có khá nhiều mức điện áp làm việc: 5V, 10V, 12V, 16V, 24V, 25V, 35V, 42V, 47V, 56V, 100V, 110V, 160V, 180V, 250V, 280V, 300V, 400V...
Ngày nay các dây chuyền lớn sản xuất và cho ra ít cấp điện áp hơn thế:
- Tụ hoá: 16V, 25V, 35V, 63V, 100V, 150V, 250V, 400V.
- Tụ khác: 63V, 250V, 630V, 1KV.
- Các tụ đặc chủng có mức điện áp cao hơn, như 1,5 kV, 4 kV,... và tuỳ vào hãng sản xuất.
Khi thiết kế hoặc sửa chữa mạch, phải chọn tụ có điện áp làm việc cao hơn điện áp mạch cỡ 30% trở lên. Ví dụ trong mạch lọc nguồn 12V thì chọn tụ hóa 16V, chứ không dùng tụ có điện áp làm việc đúng 12V.
Nhiệt độ làm việc
Nhiệt độ làm việc của tụ điện thường được hiểu là nhiệt độ ở vùng đặt tụ điện khi mạch điện hoạt động. Tụ điện phải được chọn với nhiệt độ làm việc cao nhất cao hơn nhiệt độ này.
Thông thường nhiệt độ được thiết lập do tiêu tán điện năng biến thành nhiệt của mạch, cộng với nhiệt do môi trường ngoài truyền vào nếu nhiệt độ môi trường cao hơn.
Song với các tụ có mức rò điện cao, thì xảy ra sự tiêu tán điện năng biến thành nhiệt trong tụ điện, làm cho nhiệt độ trong tụ điện cao hơn xung quanh. Các hư hỏng nổ tụ thường liên quan đến hiện tượng này. Các tụ hóa thường có rò điện ohmic, còn các tụ tần cao thì có dòng điện xoáy.
Các loại tụ điện
Có rất nhiều loại.
Các kiểu tụ điện
- Tụ điện tích hợp
Tụ điện MIS: tụ điện được chế tạo theo công nghệ bán dẫn, gồm 3 lớp kim loại - điện môi - chất bán dẫn (metal-isolator-semiconductor), trong đó điện môi là polyme.
Tụ điện trench
- Tụ điện cố định
Tụ điện gốm (Ceramic): tụ có điện môi chế tạo theo công nghệ gốm.
Tụ điện màng (film): tụ có điện môi là màng plastic (plastic film).
Tụ điện mica: tụ có điện môi là mica (một loại khoáng vật có trong tự nhiên, bóc được thành lá mỏng. Nó khác với tấm polyme quen gọi là mica). Tụ này ổn định cao, tổn hao thấp và thường dùng trong mạch cộng hưởng tần cao.
Tụ hóa: hay tụ điện điện phân (electrolytic capacitor), dùng chất điện phân phù hợp với kim loại dùng làm anode để tạo ra cathode, nhằm đạt được lớp điện môi mỏng và điện dung cao.
Tụ hóa nhôm: có anode (+) làm bằng nhôm.
Tụ hóa tantali: có anode (+) làm bằng tantali.
Tụ hóa niobi: có anode (+) làm bằng niobi.
Tụ polyme, tụ OS-CON: dùng điện phân là polyme dẫn điện.
Siêu tụ điện (Supercapacitor, Electric double-layer capacitor - EDLS)
** Siêu tụ điện Nanoionic: chế tạo theo công nghệ lớp kép nano để đạt mật độ điện dung cực cao.
Siêu tụ điện Li ion (LIC): chế tạo theo công nghệ lớp kép lai để đạt mật độ điện dung siêu cao.
** Tụ điện vacuum: điện môi chân không.
- Tụ điện biến đổi: tụ thay đổi được điện dung.
Tụ điện tuning: tụ thay đổi dải rộng dùng trong mạch điều hưởng
Tụ điện trim: tụ thay đổi dải hẹp để vi chỉnh
** Tụ điện vacuum biến đổi (đã lỗi thời).
- Tụ điện ứng dụng đặc biệt:
Tụ điện filter: tụ lọc nhiễu, có một cực là vỏ nối mát, cực còn lại có dạng trụ 2 đầu nối.
Tụ điện motor: tụ dùng để khởi động và tạo từ trường xoay cho motor.
** Tụ điện photoflash: tụ dùng cho đèn flash như đèn flash máy ảnh, cần đến phóng điện nhanh.
- Dãy tụ điện (network, array): các tụ được nối sẵn thành mảng.
- Varicap: Điốt bán dẫn làm việc ở chế độ biến dung.
👁️
11 | ⌚2025-09-03 20:58:28.584
Mua hàng tại Shopee giảm thêm 30%

là một từ điển chữ Hán trong tiếng Nhật do Morohashi Tetsuji biên soạn. Từ điển này chứa đựng 5 vạn chữ Hán và 53 vạn từ ghép viết bằng chữ Hán. _Đại Hán-Hoà từ
**Tụ điện** là một loại _linh kiện điện tử thụ động_, là một hệ hai vật dẫn và ngăn cách nhau bởi một lớp cách điện. Khi có chênh lệch điện thế tại hai bề
Hiệu ứng từ điện trở lớn trong các màng đa lớp Fe/Cr (Fert et al.) **Từ điện trở**, hay còn gọi tắt là **từ trở**, là tính chất của một số vật liệu, có thể
Từ điển [[tiếng Latin nhiều tập trong thư viện của Đại học Graz]] thumb| **Từ điển** là danh sách các từ, ngữ được sắp xếp thành các từ vị chuẩn (_lemma_). Một từ điển thông
liên_kết=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Wielki_s%C5%82ownik_ortograficzny_PWN_2016.jpg|nhỏ|Từ điển tiếng Ba Lan hiện đại (hình chụp từ điển chính tả: _Wielki słownik ortograficzny_ của nhà xuất bản PWN năm 2016) **Từ điển tiếng Ba Lan** là tài liệu tham khảo về ngôn
**Từ điện trở dị hướng** (tiếng Anh: _Anisotropic magnetoresistance_, viết tắt là **AMR**) là một hiệu ứng từ điện trở mà ở đó tỉ số từ điện trở (sự thay đổi của điện trở suất
**Khang Hi tự điển** (Hán văn giản thể: 康熙字典; Hán văn phồn thể: 康熙字典; bính âm: Kangxi zidian) là một bộ tự điển chữ Hán có tầm ảnh hưởng lớn, do một nhóm học giả
**Từ điện trở chui hầm** hay **Từ điện trở xuyên hầm**, (tiếng Anh: **_Tunnelling magnetoresistance_**, thường viết tắt là **_TMR_**) là một hiệu ứng từ điện trở xảy ra trong các màng mỏng đa lớp
**Hiệu ứng từ điện trở khổng lồ** (tiếng Anh: **_Giant magnetoresistance_**, viết tắt là **_GMR_**) là sự thay đổi lớn của điện trở ở các vật liệu từ dưới tác dụng của từ trường ngoài.
**_Từ điển tiếng Việt_** còn gọi là **_Từ điển Hoàng Phê_** là công trình từ điển tiếng Việt của Viện Ngôn ngữ học, cơ quan nghiên cứu ngôn ngữ hàng đầu của Việt Nam, do
**Siêu tụ điện** (tiếng Anh: supercapacitor hay ultracapacitor), là một loại _tụ hóa_ có _mật độ điện dung_ cực cao. Trước đây nó được gọi là _tụ điện lớp kép_ (electric double-layer capacitor, EDLC)). Nó
thumb|Tụ Li ion 200 F cho mạch in **Tụ điện Li ion** hay _LIC_ hay _Lithium-ion capacitor_ là một loại _tụ điện lai_ thuộc họ các _tụ hoá_ lớp _siêu tụ điện_. Tụ có cathode làm
Từ Điển Anh - Việt 342000 Mục Từ (English - Vietnamese Dictionnary)(New Edition 2020) Trước mắt bạn là cuốn Từ điển Anh-Việt, tập đại thành của tiếng Anh hiện đại. Cuốn sách do một nhóm
Từ điển Oxford Anh Việt Từ điển Oxford Anh – Việt do công ty cổ phần sách MCBooks liên kết xuất bản và phát hành tại Việt Nam hiện đang được bán rất chạy trên
Từ điển Oxford Anh Anh Việt Từ điển “Oxford Anh-Anh-Việt” có 2 mẫu mã, 2 màu sắc, 2 loại bìa cứng và mềm cho bạn lựa chọn. Với hơn 350.000 từ được chọn lọc dựa
nhỏ|phải|Trang bìa Từ điển Việt–Bồ–La _Dictionarium Annamiticum Lusitanum et Latinum_ ấn bản 1651. Lưu ý chữ Annamiticum viết sai vì có 3 chữ "n" **_Từ điển Việt–Bồ–La_** (tiếng Latinh: _Dictionarium Annamiticum Lusitanum et Latinum_) là
[[Cấu trúc tinh thể của vật liệu gốm kiểu perovskite có khả năng cho hiệu ứng CMR]]**Từ điện trở siêu khổng lồ** (tiếng Anh: **_Colossal magnetoresistance_**, viết tắt là **_CMR_**) là một hiệu ứng từ
**_Từ điển bách khoa Việt Nam_** là một bộ từ điển bách khoa do Nhà xuất bản Từ điển Bách khoa xuất bản rải rác từ năm 1995 đến năm 2005. Bộ từ điển gồm
Một cuốn từ điển luật học **Từ điển luật học** hay **từ điển luật** là một loại từ điển được thiết kế và biên soạn để cung cấp thông tin về các kiến thức về
Từ điển Anh – Anh- Việt (bìa đen) Cuốn “‘Từ điển Anh – Anh – Việt” này là cuốn cẩm nang không thể thiếu giúp bạn học tiếng Anh bài bản. - Cuốn từ điển
nhỏ|Từ điển đàm thoại. **Từ điển đàm thoại** hay **sách hướng dẫn đàm thoại** là một cuốn sách tuyển tập các cụm từ, thành ngữ, lối diễn đạt thường gặp của một ngoại ngữ. Các
**Trung Hoa Đại Tự điển** () là một từ điển tiếng Hoa về các ký tự chữ Hán được xuất bản vào năm 1915. Chủ biên của từ điển này là Từ Nguyên Cáo (徐元誥),
**Từ điển Larousse nhỏ** (tiếng Pháp: **Le Petit Larousse**) là một từ điển tiếng Pháp của nhà xuất bản Larousse. Từ điển Larousse nhỏ rất nổi tiếng ở Việt Nam và là một cuốn sách
Trong **phân tích mật mã** và **bảo mật máy tính**, **tấn công từ điển** là một kỹ thuật phá mã hoặc vượt qua một cơ chế xác thực bằng cách thử các khóa mã hay
thumb|right|Tụ điện chip gốm nhiều lớp và đĩa chì cố định (MLCC) **Tụ điện gốm** là một tụ điện có giá trị cố định, trong đó điện môi là vật liệu gốm. Nó được chế
thumb|Cấu trúc MIS (Metall/SiO2/p-Si) trong một tụ MIS thẳng đứng **Tụ điện MIS** (hay metal-isolator-semiconductor) là một _tụ điện đặc biệt_ được chế tạo gồm 3 lớp kim loại - điện môi - chất bán
Từ Điển Anh - Việt Cuốn từ điển phù hợp với hầu hết các đối tượng đang theo học anh văn, tuy nhiên hiệu quả học tập còn phụ thuộc vào việc bạn sử dụng
Từ Điển Anh - Việt 120.000 Từ Trong một thế giới hội nhập như hiện nay, tiếng Anh ngày càng đóng một vai trò hết sức quan trọng trong nhiều lĩnh vực. Ngày càng nhiều
Thưa quý vị độc giả! Quý vị đã có một lựa chọn đúng đắn, vì quý vị đang cầm trên tay một công cụ hữu ích để tra cứu, để tìm hiểu và học hỏi
Từ điển Anh Anh Việt bìa đỏ cứng Đây là cuốn từ điển tổng hợp từ vựng tiếng Anh và giải thích nghĩa tiếng Việt bao gồm 350.000 từ vựng tiếng Anh được cập nhật
Từ Điển Cách Dùng Tiếng Anh - Dictionary Of English Usage ------------ Từ Điển Cách Dùng Tiếng Anh - Dictionary Of English Usage Cuốn "Từ Điển Cách Dùng Tiếng Anh" là cuốn sách tra cứu
Từ Điển Cách Dùng Tiếng Anh - Dictionary Of English Usage ------------ Từ Điển Cách Dùng Tiếng Anh - Dictionary Of English Usage Cuốn "Từ Điển Cách Dùng Tiếng Anh" là cuốn sách tra cứu
**Tự điển** (字典) hay **tự vị/tự vựng** (字彙) là sách giải nghĩa, cách dùng và phát âm của từng chữ Hán một. Chỉ có chữ Hán và các biến thể như chữ Nôm mới có
**_Từ điển tiếng Anh Oxford_** (tiếng Anh: _Oxford English Dictionary_, viết tắt: _OED_) được xuất bản bởi Nhà xuất bản Đại học Oxford là một ấn phẩm được coi là từ điển tiếng Anh đầu
**Từ điển trực tuyến miễn phí về máy tính** (tiếng Anh: **Free On-line Dictionary of Computing** - **FOLDOC)** là một từ điển bách khoa, tìm kiếm, trực tuyến về các chủ đề máy tính. ##
Các bộ từ điển tiếng Anh mới nhất bao gồm: từ điển tiếng Anh thông dụng, từ điển tiếng Anh chuyên ngành, thương mại, kinh tế, kế toán, từ điển bằng tranh
Tổng hợp từ điển phiên bản mới nhất của nhiều ngôn ngữ khác nhau, bao gồm các từ điển thông dụng và từ điển chuyên ngành. Mua từ điển giảm giá tại Tiki.vn
Để biên soạn quyển từ điển này , chúng tôi đã tham khảo từ nhiều quyển từ điển của các nhà xuất bản nổi tiếng trên thế giới như : - Oxford, Longman,C và tham
Từ Điển Anh - Việt Đây là cuốn từ điển được biên dịch dựa theo cuốn từ điển Oxford là một công trình liên tục được đổi mới và công bố bởi một nhà xuất
Từ điển mỹ học “Theo Alison, cảm xúc của thị hiếu chỉ được sản sinh ra bởi một hoạt động phi vụ lợi mà Kant cũng là người song song sử dụng khái niệm này.
Cuốn “‘Từ điển Anh – Anh – Việt” này là cuốn cẩm nang không thể thiếu giúp bạn học tiếng Anh bài bản. - Cuốn từ điển gồm 350.000 mục lục được chọn lọc dựa
Đây là cuốn từ điển tổng hợp từ vựng tiếng Anh và giải thích nghĩa tiếng Việt bao gồm 350.000 từ vựng tiếng Anh được cập nhật phiên âm mới, chính xác nhất. Khi mua
Đây là cuốn từ điển tổng hợp từ vựng tiếng Anh và giải thích nghĩa tiếng Việt bao gồm 350.000 từ vựng tiếng Anh được cập nhật phiên âm mới, chính xác nhất. Khi mua
Nếu bạn đang cần một quyển từ điển tiếng Anh nhỏ gọn, tiện dụng cho việc học tiếng Anh mọi lúc mọi nơi thì quyển Từ Điển Anh Việt 75000 Từ là một lựa chọn
Từ Điển Anh - Việt 150.000 Từ Trong xu thế toàn cầu hóa diễn ra ngày càng sôi động như hiện nay, tầm quan trọng của ngoại ngữ là không thể phủ nhận. Tiếng Anh
Từ điển bách khoa quân sự năm [[2004]] **_Từ điển Bách khoa Quân sự Việt Nam_** là từ điển tập hợp các khái niệm quân sự (biểu đạt bằng thuật ngữ) và tên riêng (tên
**Bách khoa Tự điển Larousse** hay **Tự Điển Bách Khoa Larousse**, tiếng Pháp gọi là **Grand Dictionnaire universel du XIXe siècle** (Đại Từ điển Bách Khoa của thế kỷ 19), cũng thường được gọi là
thumb|right|upright=2|Nhóm phương ngữ Trung Quốc **_Hiện đại Hán ngữ phương ngôn đại từ điển_** (, tạm dịch: _Đại từ điển các phương ngữ tiếng Trung Quốc hiện đại_) là tập hợp các từ điển 42
Mua hàng Điện tử - điện lạnh lên Tiki: Tivi, Audio, Máy lạnh, tủ lạnh, máy giặt, máy sấy, máy nước nóng giá rẻ hơn, hàng chính hãng, trả góp 0%, giao tận - lắp